Mung Masa Sumtsaw II
Pan Tap
(11:40 PM, 23rd May,2010)
KIWA, Laiza Muklum
Matsing: :Maigan e nga ai Mung masa sumtsaw wa hte Laiza e nga ai Mung masha sumtsaw jan yan a, Nbung hprinawn shiga htinglet San, Htai ga shagawp II.
Tsaw e,
Mung masa majaw kun? Hpa majaw kun?
Nye kanau ni myit n su,
Myen ga chyu ga ma sai lu!
Kade tsun tim n chye na,
Na htat dik mat sai masha;
Kaning ngu na tsun lajin,
Myit pu nna ngai chyu kyin;
Lama mi she rai ang sai,
Myen ni hpe n tsen n ngai;
Hpaji naw jaw la rit Tsaw,
Bawnu nchyan naw shaw jaw – rai u le yaw.
Tsaw e,
Hka hta marang jat nga ai hpa,
Myen ga chyu shaga ai n kaja;
Dum nga ninglen hka yawng ai,
Daini anhte nan rai sai;
K’nau myit n su ai hkum tsun,
K’nu K’wa ni nan n dinglun;
N jaw ai hpe n sharai,
Shanhte nan mung n lak lai;
Mat ma wa sai tinang ga,
Lu ntsin hpe mung ahka nga;
Ntsin nga jang n chye na,
Hpa re kun? nga, mau mahka;
Tsaw nang zawn sha myit ru ai,
Htawm na m’tu tsang la nngai.
Tsaw e,
Dai zawn byin hkra yaw shada,
Ntsa na policy n re hka?
Myen ga ga mat sai masha,
Myen jahpan hta shang sai hpa;
Kachin ngu jahpan n bang,
Myen tai ma sai ngu sawn lang;
Maroi nni dik nngai,
Lau tsun dan rit Tsaw shingtai.
Tsaw e,
Tsaw nang tsun ai jaw dik sai,
Mung m’sa myit m’gaw ngu re ai;
Ntsa na policy nan she rai,
Shanhte bawnu grai laklai;
Myen mung ting na bum nga masha,
Yawng yawng Myen ga ga mat hkra;
Ntsa na dai policy jahkrat,
Sai gayau kau na she masat;
Dai lam anhte chye da ra,
Policy hta n k’dawng bang hkra –
grai she tsun shaja ga lu oi.
Tsaw e,
Ya, langai naw san mayu,
Myen mung ting matsan hkra chyu;
Lam shagu hta shagrit da,
Mung masha ni hpa n sha;
Sut n su magang shi K’bu,
Kawsi shagu tsun garu;
Mungkan ting jawm hpu magang,
Na n na ai zawn nga chyalang;
Ndai mung policy n rai i?
Tsaw nang tsun dan ga nit ni?
Tsaw e,
Tsaw tsun sai le – Tsaw jan e,
Mungdan ting matsan mat hkra,
Policy jahkrat ai lam ni nga;
Maga mi de sai gayau,
Maga mi de m’tsan chyinglau,
Dai Policy awng dang hkra,
Shani shana shakut nga;
Ya, m’tsan ai lam awng dang sa,
Sai gayau ai hta loi naw chya;
Shadum hkat na ten naw nga,
Sharai lu na tsun jahta;
Matsan mi matsan mat tim,
Sai prut ai gaw n mai zim;
Karai hpan da ai Amyu,
L’ngai pyi n mai yet ai lu!
Ataw! Tsaw e,
hpa rai me dai policy,
Shanhte wa ra sharawng si;
Hpabaw yaw shada ai lam rai?
Mung masha ni na gashai,
Nde n kaja ai amu,
Shanhte rai nna she saku;
Mung masha ni chye na hkra,
Sanglang lu na Tsaw chyu sha.
Tsaw e,
Myen mung yawng ting myen tai mat,
Matsan ai mung chyat hkrai chyat;
Hpaji lam mung Ziru de,
Ngaw ngaw re ai hkrai gale;
Shingrai policy awng dang jang,
Shanhte hkrai up na ngang kang;
Prat tup laba ka-up na,
Hkawhkam tai na yaw shada;
Shingre ai shi masin myit,
Mung masha hpe chyu nying jahkrit;
Daini anhte zen ra sai,
Tinang l’ngai hkrai sadi ra ai – ngu,
Myu hpe tsawra ai myit the,
Myit m’lai sh’jang na lam de she –
woi shadu woi sa ga lu oi.
Ga hpung dim : : Chyeju kaba sai yaw Tsaw,
San m’yu ai lam grai naw law;
Htawm na matu naw ngam da,
Nbung hprinawn htinglet la;
Tsan gang timung ani zawn,
Galoi raitim san sagawn;
Tsaw nang sha singga na lu!
Marit dik ga ai re lu!
Tut nawng e hpaji naw jaw,
Grin ngang ai mung masa sumtsaw;
Yup tung pyi she tung wa sai,
Yup sanu yaw Tsaw – bye bye.
P.S;- Ndai Mung masa sumtsaw II ngu ai ga shagawp hpe ka ai ya ai Saranum gaw Jinghpaw Mungkan hta mying gumhkawng ai Sumrai ka ninghkring kaba rai nga ai. Ya ten na masa hta hkan nna shi a mying majing hpe n lu ka madun ga ai re. Editor
NINGNAW SHIGA gaw Malaysia Jinghpaw Wunpawng tsinyam ni a shiga hpe madung htawng madun ai zinghkri rai nga ai. Shang hti ai ni yawng ra rawng ai ngu mu mada ai shara hta hpaji jaw la na hpe hkungga let saw lajin dat ai law.
Nye Nu Rai Taw
9-5-2010, Kanu Masat Nhtoi Ga shagawp
NYE NU RAI TAW!!!
Mani sum sai... n chye pawt ai
Sari rawng ai... gajai n mai,
Makam hpring hpring... yawng hpe sharing
Htam shi n hprai... alu jaw ai,
Shawang myit rawng... amying gumhkawng
Hpaji hkum hkum... myit mung sum nung,
Amyu hpe tsaw... jinghku shalaw
Yawng hpe Shi daw... Nye Nu rai taw!!!
Chyum laika hti... akyu Shi hpyi
Chyeju mahkra... Shi hta hpring nga
Larau Ladau... hkalum hkap tau
Hpung hta myit kap... htunghking hta tsap
Kahpu kanau... karum shingtau
Mayu, Dama... shingdu n kau,
Tsawra hkri dun... ngwi pyaw shangun
San seng myit hpraw... Nye Nu rai taw!!!
Kanu kaja... rap rap ra ra
Ngwi ngawn pyaw hkra... yawng hte jahta,
Teng man lam tsaw... shut ai lam taw
Tsawra myit law... shi hpe yawng tsaw
Pandung n yit... anut tik tik
Dinghku hpe sin... sutgan jahpring,
Shawng lam de myit... lahkam htawt sit
Myit sawn ai tsaw... Nye Nu rai taw!!!
Brang Lang
NYE NU RAI TAW!!!
Mani sum sai... n chye pawt ai
Sari rawng ai... gajai n mai,
Makam hpring hpring... yawng hpe sharing
Htam shi n hprai... alu jaw ai,
Shawang myit rawng... amying gumhkawng
Hpaji hkum hkum... myit mung sum nung,
Amyu hpe tsaw... jinghku shalaw
Yawng hpe Shi daw... Nye Nu rai taw!!!
Chyum laika hti... akyu Shi hpyi
Chyeju mahkra... Shi hta hpring nga
Larau Ladau... hkalum hkap tau
Hpung hta myit kap... htunghking hta tsap
Kahpu kanau... karum shingtau
Mayu, Dama... shingdu n kau,
Tsawra hkri dun... ngwi pyaw shangun
San seng myit hpraw... Nye Nu rai taw!!!
Kanu kaja... rap rap ra ra
Ngwi ngawn pyaw hkra... yawng hte jahta,
Teng man lam tsaw... shut ai lam taw
Tsawra myit law... shi hpe yawng tsaw
Pandung n yit... anut tik tik
Dinghku hpe sin... sutgan jahpring,
Shawng lam de myit... lahkam htawt sit
Myit sawn ai tsaw... Nye Nu rai taw!!!
Brang Lang
Tsawra ai Malaysia na manang wa hpang de
De,
Tsawra ai manang wa hpang de, Wunpawng buga shara mi kaw nna myit shingran let, n dai laika hte shakram dat n ngai.
Manang wa e, nang chyawm gaw sumtsan Maigan du, bungli kaja lu. Shingnip kata dung computer sha jum rai nga na hpe kam ai. Nang du nga ai Malaysia Mungdan hpe masha ni tsun jahta ai hpe sha na yu nna n du ga tim anhte Mungdan hta lam shagu rawtjat galu kaba ai Mungdan rai na hpe myit shingran mu n ngai. Dai majaw Wunpawng buga na Ramma ni hkying hku nna sadu nga ai lam hpe mung na lu ai. dai lam ni gaw kaja teng na re i? hpa majaw nga yang Wunpawng buga ginra hta lam shagu yak hkak, dinghku kata na mayak, tinang a shawnglam mayak hpe lawt lam tam let pru mai ai chyinghka hku nna matsut je pru wa ai hkrai rai na hpe kam ai. Gara masa lam hku nna pru pru, du du n sin kata na pru nna Mungkan hpe loi sha gaw mu lu ai ni rai na sai kam ai.
Anhte Mungdan, anhte buga hte gaw lam shagu, wa shakap shai rai na re ngu shadu ai. James Bond sumla hkrung langai mi kaw Malaysia Kuala Lumpur na Twin Tower hpe mu dat n ngai. Grai hkik hkam ai (wa hpang) tower kaba re hpe mu lu n ngai. Ngai mung masha n lu du tim myit shingran hku nna gaw Mungkan hpe shinggrup taw nga n ngai. Galoi she du lu na kun nchye ai.
Manang wa hte Malaysia du Wunpawng Ramma n kau mi gaw mungkan jut shara shagu de du lu ai gaw Karai Kasang lajang ai lam re yaw. Anhte Wunpawng buga gaw lam shagu shaman chyeju hpring ai lamu ga re. Raitim anhte hpa rai matsan mayan rai nga ai kun? Madung gaw hpaji n chye ai majaw rai kun? Anhte a jinghpaw ga malai langai mi nga ai “n lu ai hta n chye ai gaw yak htum” re da. Dai ni Nye hkum ngai nan dai hku sha myit lu ai. n chye ai majaw chyelu, mu lu na matu, daini anhte sharin la lu na matu nanhte manaw manang ni gaw Wunpawng yawng a gawng malai re ai yaw.
Nga len, nga nan, nga pyaw mat ai ni n rai u ga yaw. Malaysia kaw na kaga mungdan de resettlement program hte du hkawm mat wa na Wunpawng Ramma manang wa e lani mi na n-htoi hta anhte a mungdan anhte a buga hpe anhte lata hte anhte nan gaw gap la ra na re ngu ai hpe dum u yaw.
Anhte amyu sha ni gaw Manau nau ai ni re majaw Nau Shawng wa hpe sha yu chye ai. Dai ni na mungkan gaw Rap ra ai mungkan she rai mat sai. Yawng gaw Rap Rap Ra Ra rai ka ra ai prat rai mat sai hpe dum shajang ga yaw.
Tsun mayu ai gaw Ningbaw ngu ai ni hpe hkrai n yu ai sha, tinang nan mung Ningbaw hku nna hkam la let bungli lam shagu hta lit la chye ra saga ai lam hpe tsun mayu ai .
Manang wa hte Wunpawng Ramma ni yawng lani mi hta Wunpawng Buga de bai du wa na a ten kaw Wunpawng Mungdan hte Amyu sha yawng a matu hpaji langai hpra la wa nna naw kaji kadun nga ai anhte Wunpawng Amyu ni hpe lam woi ningshawng tai lu hkra grai shakut ga yaw. Grai mung kam kaba taw nga n ngai.
Tsun jahta mayu ai lam ni gaw grai naw law la ai re wa, raitim anhte mare buga gaw nang chye ai hte maren mihprap wan n nga ai majaw Wan shadaw sha lu lang ai. Dai ni tup yi kaw mam ting nna grai ba la ai. Yi hkan mung kanu kawa sak kung ni she law la ai yaw. Yi ngam kaw tsap lu na Ramma ni law malawng wa Ka-ni lu sha chye ai ni hkrai she rai ma sai oi. N dai lam gaw yawn hpa shi ga re, n kam tsun tim gara hku shading sharai na ngu ai hpe manang wa chye lu na matu tsun dan ai lam re.
Manang wa e…… Wan shadaw mung htum wa sai. Hpawt de jau jau yi de mam ting bai sa ra ai majaw nye lai ka hpe n dai kaw naw da sai yaw. Tsaw ra ai manang wa hte Wunpawng sha ni yawng Awng dang ai hkrun lam hta tsap lu mu ga.
Manang,
Bum Sinwa
Shagawng bumga, Wunpawng Mungdan
Tsawra ai manang wa hpang de, Wunpawng buga shara mi kaw nna myit shingran let, n dai laika hte shakram dat n ngai.
Manang wa e, nang chyawm gaw sumtsan Maigan du, bungli kaja lu. Shingnip kata dung computer sha jum rai nga na hpe kam ai. Nang du nga ai Malaysia Mungdan hpe masha ni tsun jahta ai hpe sha na yu nna n du ga tim anhte Mungdan hta lam shagu rawtjat galu kaba ai Mungdan rai na hpe myit shingran mu n ngai. Dai majaw Wunpawng buga na Ramma ni hkying hku nna sadu nga ai lam hpe mung na lu ai. dai lam ni gaw kaja teng na re i? hpa majaw nga yang Wunpawng buga ginra hta lam shagu yak hkak, dinghku kata na mayak, tinang a shawnglam mayak hpe lawt lam tam let pru mai ai chyinghka hku nna matsut je pru wa ai hkrai rai na hpe kam ai. Gara masa lam hku nna pru pru, du du n sin kata na pru nna Mungkan hpe loi sha gaw mu lu ai ni rai na sai kam ai.
Anhte Mungdan, anhte buga hte gaw lam shagu, wa shakap shai rai na re ngu shadu ai. James Bond sumla hkrung langai mi kaw Malaysia Kuala Lumpur na Twin Tower hpe mu dat n ngai. Grai hkik hkam ai (wa hpang) tower kaba re hpe mu lu n ngai. Ngai mung masha n lu du tim myit shingran hku nna gaw Mungkan hpe shinggrup taw nga n ngai. Galoi she du lu na kun nchye ai.
Manang wa hte Malaysia du Wunpawng Ramma n kau mi gaw mungkan jut shara shagu de du lu ai gaw Karai Kasang lajang ai lam re yaw. Anhte Wunpawng buga gaw lam shagu shaman chyeju hpring ai lamu ga re. Raitim anhte hpa rai matsan mayan rai nga ai kun? Madung gaw hpaji n chye ai majaw rai kun? Anhte a jinghpaw ga malai langai mi nga ai “n lu ai hta n chye ai gaw yak htum” re da. Dai ni Nye hkum ngai nan dai hku sha myit lu ai. n chye ai majaw chyelu, mu lu na matu, daini anhte sharin la lu na matu nanhte manaw manang ni gaw Wunpawng yawng a gawng malai re ai yaw.
Nga len, nga nan, nga pyaw mat ai ni n rai u ga yaw. Malaysia kaw na kaga mungdan de resettlement program hte du hkawm mat wa na Wunpawng Ramma manang wa e lani mi na n-htoi hta anhte a mungdan anhte a buga hpe anhte lata hte anhte nan gaw gap la ra na re ngu ai hpe dum u yaw.
Anhte amyu sha ni gaw Manau nau ai ni re majaw Nau Shawng wa hpe sha yu chye ai. Dai ni na mungkan gaw Rap ra ai mungkan she rai mat sai. Yawng gaw Rap Rap Ra Ra rai ka ra ai prat rai mat sai hpe dum shajang ga yaw.
Tsun mayu ai gaw Ningbaw ngu ai ni hpe hkrai n yu ai sha, tinang nan mung Ningbaw hku nna hkam la let bungli lam shagu hta lit la chye ra saga ai lam hpe tsun mayu ai .
Manang wa hte Wunpawng Ramma ni yawng lani mi hta Wunpawng Buga de bai du wa na a ten kaw Wunpawng Mungdan hte Amyu sha yawng a matu hpaji langai hpra la wa nna naw kaji kadun nga ai anhte Wunpawng Amyu ni hpe lam woi ningshawng tai lu hkra grai shakut ga yaw. Grai mung kam kaba taw nga n ngai.
Tsun jahta mayu ai lam ni gaw grai naw law la ai re wa, raitim anhte mare buga gaw nang chye ai hte maren mihprap wan n nga ai majaw Wan shadaw sha lu lang ai. Dai ni tup yi kaw mam ting nna grai ba la ai. Yi hkan mung kanu kawa sak kung ni she law la ai yaw. Yi ngam kaw tsap lu na Ramma ni law malawng wa Ka-ni lu sha chye ai ni hkrai she rai ma sai oi. N dai lam gaw yawn hpa shi ga re, n kam tsun tim gara hku shading sharai na ngu ai hpe manang wa chye lu na matu tsun dan ai lam re.
Manang wa e…… Wan shadaw mung htum wa sai. Hpawt de jau jau yi de mam ting bai sa ra ai majaw nye lai ka hpe n dai kaw naw da sai yaw. Tsaw ra ai manang wa hte Wunpawng sha ni yawng Awng dang ai hkrun lam hta tsap lu mu ga.
Manang,
Bum Sinwa
Shagawng bumga, Wunpawng Mungdan
Man chyang Zi Num shi htawn dan na
Man chyang Zi Num shi htawn dan na
Manchyang Zi Num
22-May-2010
Hpu Ba na wa ai gaw n re yaw...
Man Chyang Zi Num nan mu hkrup, hti hkrup ai hpe shi htaw dan na she re. Na ga ai n rai? Jinghpaw Wunpawng myu sha ni Mahtum Mahta GA de laika sa hpyi la yang, Lam jarik htum mat na Shan Hpyi Laika ju sha kau ai lam le. Shan Hpyi Laika ju sha la ai majaw Jinghpaw Wunpawng myu sha ni IQ/EQ hpring hpring rai mat sam ai da le.
Bawnu grai kaja ma ai majaw laika n lu tim, Jinghpaw Labau hpe pyi by heart tsun lu ai da yaw. Jai Wa Ga, Dum Sa Ga, Kai Ji, Ga shagawp, Ga Malai, Maumwi ni mahkra hpe Dum Lawng hta Dum Hkang hti ai zawn n-gup hte sha tsun wa ma ai re yaw! N mau i?
1895 shaning hta chyawm gaw n mai ju sha ai baw laika hpe Dr. Ola Hanson shapraw dat ya sai oi! Shawng nnan na Jinghpaw laika buk gaw Dr. Ola Hanson ka ai Jinghpaw -English Dictionary re ai yaw. Matsing da ga lu. 1927 ning March shata 27 ya shani Manmaw kaw galaw ai Jinghpaw ni kaw Sasana shang ai (50) ning hpring Ja Jubilee hta gaw Jinghpaw hku gale da ai Chyum laika hpe Dr. Ola Hanson nan ap ya sai re.
Dai hpang kaw na matut manoi pru wa ai Laika Buk, Journal, Magazine ni gaw naw dum ai i? Malap sai n rai? Bai shi htaw dan sai lu oi! Jinghpaw Hkalup Hpung kaw na shapraw ai 'Jinghpaw Shi laika' hpe August 1914 kawn 1942 lapran shata mi kalang lu shapraw sai re. Hpung hte seng ai raitim, Sumrai, Sumroi, Shiga kadun ni hpe shalawm da ai da yaw. Moi kaw na prat dep chyalu... i!
Myen mung shanglawt lu ai hpang, 'Jinghpaw Mung Gintawng' shi laika hpe mung Jinghpaw mungdaw Shi Sumla Dap (Pyan Chyar Ye Hta Na) kaw na bat shagu shapraw yu sai yaw. Taw Lan Ye Kongsi prat hta gaw 'Mali Gindai' gabaw hte 10 ya hta kalang bai shapraw ma ai da. 1947 ning hta mung 'Pawng Yawng Ram Rawt N-sen' nga nna shata shagu shapraw ma ai le.
Mying kaba dik gaw 'Jinghpaw Prat' shi laika rai nga ai. 1958 June shata kawn 1963 February shata du hkra bat mi kalang shapraw ai re. Laika man 12 rawng nna kanan (copy) - 4000 shapraw ma ai. Manu gaw hti mi jaw ra ai da. Du wa Lahpai Zau Bawm lit la shapraw ai hpe myit dum ga i!
Dai ten na Jinghpaw jawngma ni mung n shayawm ma ai. 'Jawngma Journal' ngu ai hpe 1954 January kawn 1955 January du hkra 4 lang shapraw masai re. Dai hpang 1958 ning hta 'Jawngma Ning Li' hte 1960 hta 'Jawngma Shanan' journal ni hpe mung shapraw masai rai.
Manmaw bu ni shan hpyi laika ju sha yang grau sha sam ma ai. Laika grau lu shapru ma ai. 1956 August shata hta 'Shanglawt Nsen' journal, 1957 ning November shata hta mung 'Mung Masha' magazine, 1957 ning 'Ulat Hpunggam' magazine ni hpe ka shalat dat masai re. Jinghpaw Catholic Sasana Hpung ni mung 1957 ning hta 'Jinghpaw Kasa' magazine hpe shapraw sai.
Myitkyina bu na ramma ni mung 'Ramma Ginra' magazine hpe 1963 ning hta shapraw da lu sai. Dai hpang gaw, Yangon Dakkasu Laili laika hte Htunghking Hpung kaw na mung 'Hparat Ninghkawng' magazine hpe 1968 kawn 1988 du hkra shaning shagu shapraw ai hpe yawng dep hti la saga ai. Madalay Dakkasu ni a 'Chyurum Shalat' magazine mung 1969 kawn 1988 du hkra, grai shakut let shaning shagu pru wa sai majaw Jinghpaw Wunpawng myu sha ni myi hpaw na na wa saga ai le....i!
Dai ni na ten hta mung, buga shagu, ginra shagu, laika myu hkum, gabaw law law hte yawng hpe myi hpaw na hpaw n-gup hpaw na matu ladat law law hte shapraw nga masai lu. Kashun kashe mari hti na lit gaw anhte yawng hta nga saga ai yaw....
KRC ni a Ningnaw Journal n hti yang, shawng de lahkam htawt na lanyan taw nga na yaw. Break Dance ka ai zawn shara mi kaw sha ka manawt taw nga na lu! Ningnaw Journal hpe hti let Manau nau ai zawn wuhpung hte rau shawng de htawt sit ka manawt wa ga i!
Man chyang Zi Num pyi Shan Hpyi Laika n lu sha tim, dai ni mu hti, mu hkrup la ai hpe n chye n kaw n hkye n baw rai, ndai lang gaw ndai hte shi htaw dat sai lu yaw....
Shamyet shanat;- Khit amin ne Kachin Yin Kye Mu (Maran Bawk La)
Manchyang Zi Num
22-May-2010
Hpu Ba na wa ai gaw n re yaw...
Man Chyang Zi Num nan mu hkrup, hti hkrup ai hpe shi htaw dan na she re. Na ga ai n rai? Jinghpaw Wunpawng myu sha ni Mahtum Mahta GA de laika sa hpyi la yang, Lam jarik htum mat na Shan Hpyi Laika ju sha kau ai lam le. Shan Hpyi Laika ju sha la ai majaw Jinghpaw Wunpawng myu sha ni IQ/EQ hpring hpring rai mat sam ai da le.
Bawnu grai kaja ma ai majaw laika n lu tim, Jinghpaw Labau hpe pyi by heart tsun lu ai da yaw. Jai Wa Ga, Dum Sa Ga, Kai Ji, Ga shagawp, Ga Malai, Maumwi ni mahkra hpe Dum Lawng hta Dum Hkang hti ai zawn n-gup hte sha tsun wa ma ai re yaw! N mau i?
1895 shaning hta chyawm gaw n mai ju sha ai baw laika hpe Dr. Ola Hanson shapraw dat ya sai oi! Shawng nnan na Jinghpaw laika buk gaw Dr. Ola Hanson ka ai Jinghpaw -English Dictionary re ai yaw. Matsing da ga lu. 1927 ning March shata 27 ya shani Manmaw kaw galaw ai Jinghpaw ni kaw Sasana shang ai (50) ning hpring Ja Jubilee hta gaw Jinghpaw hku gale da ai Chyum laika hpe Dr. Ola Hanson nan ap ya sai re.
Dai hpang kaw na matut manoi pru wa ai Laika Buk, Journal, Magazine ni gaw naw dum ai i? Malap sai n rai? Bai shi htaw dan sai lu oi! Jinghpaw Hkalup Hpung kaw na shapraw ai 'Jinghpaw Shi laika' hpe August 1914 kawn 1942 lapran shata mi kalang lu shapraw sai re. Hpung hte seng ai raitim, Sumrai, Sumroi, Shiga kadun ni hpe shalawm da ai da yaw. Moi kaw na prat dep chyalu... i!
Myen mung shanglawt lu ai hpang, 'Jinghpaw Mung Gintawng' shi laika hpe mung Jinghpaw mungdaw Shi Sumla Dap (Pyan Chyar Ye Hta Na) kaw na bat shagu shapraw yu sai yaw. Taw Lan Ye Kongsi prat hta gaw 'Mali Gindai' gabaw hte 10 ya hta kalang bai shapraw ma ai da. 1947 ning hta mung 'Pawng Yawng Ram Rawt N-sen' nga nna shata shagu shapraw ma ai le.
Mying kaba dik gaw 'Jinghpaw Prat' shi laika rai nga ai. 1958 June shata kawn 1963 February shata du hkra bat mi kalang shapraw ai re. Laika man 12 rawng nna kanan (copy) - 4000 shapraw ma ai. Manu gaw hti mi jaw ra ai da. Du wa Lahpai Zau Bawm lit la shapraw ai hpe myit dum ga i!
Dai ten na Jinghpaw jawngma ni mung n shayawm ma ai. 'Jawngma Journal' ngu ai hpe 1954 January kawn 1955 January du hkra 4 lang shapraw masai re. Dai hpang 1958 ning hta 'Jawngma Ning Li' hte 1960 hta 'Jawngma Shanan' journal ni hpe mung shapraw masai rai.
Manmaw bu ni shan hpyi laika ju sha yang grau sha sam ma ai. Laika grau lu shapru ma ai. 1956 August shata hta 'Shanglawt Nsen' journal, 1957 ning November shata hta mung 'Mung Masha' magazine, 1957 ning 'Ulat Hpunggam' magazine ni hpe ka shalat dat masai re. Jinghpaw Catholic Sasana Hpung ni mung 1957 ning hta 'Jinghpaw Kasa' magazine hpe shapraw sai.
Myitkyina bu na ramma ni mung 'Ramma Ginra' magazine hpe 1963 ning hta shapraw da lu sai. Dai hpang gaw, Yangon Dakkasu Laili laika hte Htunghking Hpung kaw na mung 'Hparat Ninghkawng' magazine hpe 1968 kawn 1988 du hkra shaning shagu shapraw ai hpe yawng dep hti la saga ai. Madalay Dakkasu ni a 'Chyurum Shalat' magazine mung 1969 kawn 1988 du hkra, grai shakut let shaning shagu pru wa sai majaw Jinghpaw Wunpawng myu sha ni myi hpaw na na wa saga ai le....i!
Dai ni na ten hta mung, buga shagu, ginra shagu, laika myu hkum, gabaw law law hte yawng hpe myi hpaw na hpaw n-gup hpaw na matu ladat law law hte shapraw nga masai lu. Kashun kashe mari hti na lit gaw anhte yawng hta nga saga ai yaw....
KRC ni a Ningnaw Journal n hti yang, shawng de lahkam htawt na lanyan taw nga na yaw. Break Dance ka ai zawn shara mi kaw sha ka manawt taw nga na lu! Ningnaw Journal hpe hti let Manau nau ai zawn wuhpung hte rau shawng de htawt sit ka manawt wa ga i!
Man chyang Zi Num pyi Shan Hpyi Laika n lu sha tim, dai ni mu hti, mu hkrup la ai hpe n chye n kaw n hkye n baw rai, ndai lang gaw ndai hte shi htaw dat sai lu yaw....
Shamyet shanat;- Khit amin ne Kachin Yin Kye Mu (Maran Bawk La)
“Solo travel n re sha, yawng pawng nna jahtoi ga!” nga tsun ai Hparat Hkawn @ Ah Mi hte San / Htai
“Solo travel n re sha, yawng pawng nna jahtoi ga!” nga tsun ai Hparat Hkawn @ Ah Mi hte San / Htai
Naura Shadang
NINGNAW, 25-May-2010
Dai ni na ten Wunpawng Ramma ni Mungkan Secular hpaji hpe madang dep ai mungkan a jawng kaba ni hta hpaji hkaja nga ai jahpan gaw grai wa n law shi ai re. Ndai zawn n law la ai kaw na langai rai nga ai, Czech Republic mungdan Prague Mare kaba kaw Internatioanl Economics & Political hpaji hpe hkaja nga ai KBC Amu Madu Kaba Rev. Dr. Hkalam Sam Son a kasha Shayi Hparat Hkawn hpe KRC Ningnaw Jouranal kaw nna email hte san / htai galaw da ai re. Lak lai ai lam langai gaw Czech Republic mungdan gaw lai wa sai 2009 ning, July shata hta Malaysia na Hkang tsinyam 40 jan hpe hkap la da sai re. Matut nna mung Malaysia tsinyam ni hpe hkap la na lam nga ai hpe shiga lawk hku nna, na chye lu ai. Czech mungdan hta shawng du nga sai anhte a kanau kajan gaw gara hku rai nga ai kun? ngu ai hpe NINGNAW shiga dap na Naura Shadang a san / htai da ai lamang hpe hti yu ga!
NINGNAW; Shawng nnan Ah Mi kaw na shachyen shaga ya rit.
Ah Mi; Shaga mying gaw Hparat Hkawn, Htinggaw myin gaw Hkalam, amyu gaw Marip Lama re. Awa, Rev.Hkalam Sam Son hte Anu, Sarama Daw Zung Nyaw hte rau Myitkyina kaw nga kaba wa ai. Annau ni yawng mali nga ai kaw na Kaba htum re.
NN; Ah Mi ya galaw nga ai lam ni hpe loi tsun dan rit!
Ah Mi; Uhm... Ya, Czech Republic mungdan a mare daju Prague kaw laika hpaji sharin hkam la nga ai. Ngai lung ai jawng mying gaw Charles University in Prague re. 1348 ning kaw na hpaw hpang da ai jawng re.
NN; Myen mung gara hpaji madang ngut da sai kun?
Ah Mi; Um…Myen mung asuya kaw na hpaw da ai dakkasu hpe gaw n lung ngut shi ai hku re. Second year (Psychology) sha naw ngut shi ai. Tim, M.I.T e hpaw da ai, B.A.R.S program hpe 2006 ning hta Social Studies Major hte jan mau lu da ai. Myitkyina Dakkasu hta jawng bai wa lung sha ngut na matu myit yaw shada da ai.
NN; Gara hku nna hpaji hkaja na matu Czech mungdan hpe lata ai rai?
Ah Mi; Czech's Ministry of Youth and Sport kaw na developing countries hkan na jawngma ni hpe jaw ai scholarship hte jawng lung na matu hkap la hkrum ai majaw Czech mungdan de du wa ai re. Bai nna, Tinang shawng kaw du taw ai ahkaw ahkang hpe ngang ngang magra akyu jashawn let yaw shada ai de du hkra lahkam na ngu ai myit a majaw re.
NN; Hpa baw subject hpe madung hka ja nga ai kun?
Ah Mi; International Economics and Political Studies re.
NN; Wunpawng Ramma law law gaw Chyum hpaji hpe madung hkaja ma ai. Ah Mi gaw hpa majaw ndai subject hpe lata ai rai?
Ah Mi; Myit lawm na lata ai re. Jawng Kaji kaw na ngai grai myit lawm ai. Awa ngai hpe galoi ma tsun ai ga langai nga ai “ Hpung sara/ma tai yang she Karai a sasana gun hpai ai nre ai, tinang galaw hkawm sa ai shani shagu na sak hkrung hkawm sa lam hta Hkristan kaja langai hku na sakse hkam hkawm sa ai mung sasana re.”
NN; Gara hku nna ndai jawng hpe lu lung ai kun?
Ah Mi; Karai Kasang a chyeju san san a majaw sha n-dai jawng kaw lu lung ai re.
NN; English laika hte seng nna yak hkak ai lam nga ai kun? Laika atsawm hkan lu ai kun?
Ah Mi; Um, N nga mat sai Sarama Kaba Ah Bu a chyeju a majaw ngai hta English laika hte seng na lak lak lai lai yak ai lam nnga ai hku re. Rai tim, M.A program hta nnan lung hpang ai shaloi laika gaw grai yak ai hku re. Nye a n-law n-la machye machyang a majaw sut masa hte mung masa hpaji ni hpe sharin hkam la hpang wa ai shaloi grai nan yak ai hku re. Manang ni hta grau aten jaw na hka ja ra ai, manang ni hta grau stress law ai hku re. Dai yak hkak ai ni kaw na nye matu grai manu dan ai hpaji ni hpe sharin hkam la lu ai majaw ngai grai myit dik ai.
NN; Ami ya jawng lung nga ai mungdan kaw tinang jinghpaw Wunpawng ramma kaga naw nga ai kun? Myen mung masha ni gaw nga ai kun?
Ah Mi; Prague, Charles University kaw jawng lung taw ai ngai hkrai re. Jinghpaw Wunpawng Ramma kaga n nga sai. Moi 2007-2008 Charles University Language Preparatory School kaw lung ai shaloi gaw Myan mung kaw na Karen jawng lung manang langai nga ai tim shi 2008 summer kaw Myanmung de nhtang wa mat sai. Jawng n lung ai Myen mung kaw na masha 50 jan ram nga ai. Hkang 40 jan (2009 ning July hkan kaw du wa ai ni rai ma ai) hte Myen 10 jan ram re.
Kalang lang Prague kaw nga ai People In Need NGO hte Film Academy kaw Myen mung kaw na Human Right Activists ni hte "Short documentary" gayet ai ni shata masum (shnr) laning mi Interns hku (shnr) learners hku sa ma ai.
NN; Ah Mi ni a jawng kaw hpa baw maigan amyu masha ni law ai rai?
Ah Mi; University ting kaw jawng ma 40,000 jan nga ai hku re. International jawng ma ni hta gaw American ni law dik htum re.
NN; Jinghku jingyu n nga ai maigan mungdan kaw langai hkrai nga ai shaloi yak hkak ai lam hpa nga ai kun?
Ah Mi; Yak hkak ai lam gaw hti ndang hkra nga ai hku re. CULTURE SHOCK hte HOME SICK gaw nye matu mang hkang kaba ni re.
NN; Jawng kade daram naw lung ra ai kun?
Ah Mi; One semester naw ra ai. Du na semester kaw gaw Thesis ka shangut sha rai sai.
NN; Ah Mi shinggan bungli ni mung galaw ai kun?
Ah Mi; Jawng lung ten hta gaw shinggan bungli n galaw byin ai. Summer kaw gaw ten daw chyen amu ni galaw byin ai. 2009 ning kaw Volunteer hku na gaw n-dai kaw du taw ai Hkang refugee ni kaw nye manang sasana sara hte rau shata mi kalang sa gawan byin ai. Shanhte myit kaji garen lam yawm na matu hte ra ai lam ni hta lu garum na matu. Ngut na nye manang ni galaw ai Homeless mission hta e shang lawm garum ai.
NN; Rau ai ten kaning re ai shara hkan wam hkawm chye ai rai?
Ah Mi; Rau ai ten ngai Laika buk seng kaba de sa na, ngai nlu mari hti ai laika buk ni sa hti dung dung re ai. Nu, Wa, kanau ni, bai nna ngai tsaw ra la ai nye kanu dim, manang ni hte shaga ai. Nye makau grup yin kaw na ngai tsaw ra ai, ngai hpe tsaw ra ai masha ni hpe aten jaw shaga ai hpe ngai ra sharawng ai.
NN; Jawng ngut jang hpa galaw mayu ai rai?
Ah Mi; Ngai sharin da ai hpaji hte nye makau grup yin a matu akyu rawng ai galaw mayu ai.
NN; Wunpawng ramma law law hpaji hparat lam hta myit mada ai daram hkaja na ahkang n lu ai ten maigan mungdan hta hpaji hka ja lu ai majaw gara hku hkam sha ai rai?
Ah Mi; Yak yak hkak hkak kaw na chyeju san san a majaw sha lu lung ai re majaw Wunpawng yawng a matu sha nrai, shingyim masha yawng a matu mu gun hpai na matu grau shakut ra ai ngu hkam sha ai. N-dai kaw maigan jawng lung ai ni sha chyeju hkam la ai ngu tsun mayu ai n re. Kaja nga yang, yawng hpe n bung ai chyeju kumhpa hpe Karai Wa gaw lajang da ya ai ngu hpe dum shangun mayu ai.
NN; Ya na zawn tinang a mungdan n re ai maigan mungdan de pru hkawm sa ai shaloi jawng laika n re ai sha kaga kaning re ai hpaji ni chye la lu ai kun?
Ah Mi; Sharin hkam la ai law law hta na lak lai ai langai gaw tinang hte nbung ai htung hkring, nga sat nga sa hta kaba wa ai masha amyu myu hte kanawn mazum chye wa ai. Shinggyim ahkaw ahkang hte seng na, masha langai hpe masha hku chye mu wa na matu sharin hkam la ai.
NN; Dai ni ramma law law dakkasu jawng ni hta nga ra na ten htingbu mungdan hkan tsinyam (refugee) hku nna nga pra let pu kan magam bungli shakut sha ra ai ni hpe gara hku tsun mayu ai rai?
Ah Mi; Tinang hkawm na ngu na lata da sai lam hta yak tim, dam dam nga tim, myit daw tim, shawng lam asin nga taw tim, myit n daw ai sha Karai Wa hta manoi let, ya lu taw ai ten hpe atsawm jai lang akyu jashawn hkawm sa yang kaja na re. Hpawt de na matu myit tsang taw na malai, dai ni na ten hpe atsawm sha kyu jashawn jai lang ai gaw grau mai kaja nga ai. Dai majaw myit n daw ga. Anhte yawng rau re ngu tsun mayu ai.
NN; Mungkan madang dep hpaji hpe tang du hkra hkaja lu ai Wunpawng ramma ni gaw grai naw yawm ai dai ni na ten hpaji chye ai Wunpawng Ramma ni a lit hpe kade daram chye na ai kun?
Ah Mi; Htaw lamau kaw na shata shagan ni yawng pawng let ning sin hpe ja htoi ai zawn anhte Wunpawng ramma ni yawng mung anhte a nsin chyip re Wunpawng shawng lam hpe jahtoi na matu lit nga nga ai. Solo travel nre sha yawng pawng let ja htoi ra ai ten du sai ngu mu ai.
NN; Malaysia kaw Wp tsinyam ni 4000 jan nga ai. Ndai kaw hpaji hparat hkaja mayu tim asak gaw kaba wa, ahkaw ahkang gaw n lu re ai ramma law law nga ai. Ndai ni hpe gara hku n-gun jaw mayu ai kun?
Ah Mi; Ngai kaw gaw hpa ahkaw ahkang, background mung n nga ai law, ngu nna hkum myit daw ngu tsun htet mayu ai. Tinang hkum tinang atsawm n yu ai sha gam maka hpe mara shagun taw yang gaw nsin tup re shawng lam hpe sha mu na, pru lam galoi n mu ai masha sha tai taw na re. Tsun mayu ai gaw, Shawng lam rawt jat lam chying hka gaw mu chye ai ni a matu galoi mung anga taw nga ai.
Ahkyak dik htum langai "Share" galaw dat mayu ai, anhte hta ya lu taw ai ya yang na ten hpe manu shadan let hkawm sa yang prat a manu dan lam hpe grau grau mu wa na re. Ngai grai ra ai Kung-fu Panda movie kaw na ga hpe quote galaw mayu ai “Yesterday is history, tomorrow is mystery, and today is a gift that’s why it is called present” da. Yawng tinang a gift hpe manu shadan jai lang lu ai ni tai u ga ngu Prague kaw na kyu hpyi dat ai law.
Malaysia Htawng na pru wa ai Shd. Zau Hkun hte san / htai
Malaysia Htawng na pru wa ai Shd. Zau Hkun hte san / htai
Tsa Doi La
NINGNAW, 20-April-2010
Malaysia mungdan hta tara n shang nga ai maigan masha law law jahkring hkring rim hkrum nga ai re. Ndai hta tsinyam masha ni mung tara n shang bu htawt masha (Illegal Migrant) hku masat hkrum ai majaw rim hkrum ai law law rai nga ai.
KRC Ningnaw shiga dap na Tsa Doi la kaw nna, illegal Migrant mara amu hte htawng rawng nna bai lawt pru wa ai KRC hpung shang masha Nhkum Zau Hkun hpe hkyuk htawng a lam san / htai galaw da ai re.
NN; Chyeju hte hkau na mying hte buga shachyen shaga ya rit.
Z.Hk; Shaga mying gaw Zau Hkun ngu ai re. Amyu gaw Nhkum rai ga ai. Myitkyina, Shatapru na re.
NN; Hkau Malaysia hkyuk htawng du mat ai hpe chye lu ai, gara shara kaw galoi rim hkrum ai rai kun?
Z.Hk; 2008 ning, October 10 ya shani, Jalan Imbi kaw rim hkrum ai re. Tara shang laika buk (Passport) n lu ai majaw hkyuk htawng du mat wa ai hku re.
NN; Balik ni hkau hpe rim ai hpang shawng nnan gara de woi mat ai kun?
Z.Hk; Dang Wangi Balik hkyuk de re. Dai kaw 2,3 ya sharawng da nna she Sungai boluh htawng kaba de bai sa ma ai.
NN; N-nan rim hkrum ai shaloi Balik hkyuk kaw gara hku hkam sha ra ai rai?
Z.Hk; E..e`.. n loi na hku re. Rim hkrum yang gaw le i! Ga gaw n hkrum, Myen mung masha re majaw mung grai yu kaji ai hku rai ma ai.
NN; Htawng de nnan du wa ai shaloi gaw zingri ai lam, adup bye ai lam ni nga ai kun?
Z.Hk; Dai gaw shanhte ndai htawng kaw, shanhte na htawng rule (rit kawp) ngu na kun, ndai langai hte langai dip lu dip sha, ndai Pyada ni mung Pyada hku, shanhte mungdan masha ni mung mungdan masha hku, grau nna anhte Myen mung masha ni hpe gaw tsawmra yu kaji ai hku rai ma ai. Bai htawng kata kaw mung masha amyu hpan hkum rawng ai rai di, ndai English ga ni Malay ga ni n chye yang gaw tsawm ra yak ai hku re.
NN; Hkyuk htawng kata lani mi hta shat lu sha gaw gara hku jaw sha ai kun? Hpa baw shat mai ni jaw sha ai kun?
Z.Hk; Htawng kaw gaw jahpawt rai yang hpalap jaw lu ai. 11:30 daram rai jang jahpawt shat jaw sha ai. Shana de 3:30 hta shana maga shat kalang bai jaw sha ai. Hkyuk htawng kata na shat lu sha mu jang lasha langai raitim myi prwi si pyi hkrat ai hku re. Ta layung mi daram sha re ai jum hkrai hkrai nga ai nga kasha hte shat lachyup mi re ai hpe plastic hte makai da ai. Dai hpe sha hpyan sha ra ai. Lani mi 2 lang re. Hka mung dai nam dum kaw tinang hka shin ai dai sha lu ra ai hku re.
NN; Htawng kata yup shara gaw gara hku rai kun?
Z.Hk; Anhte hpe gaw (taqmif) langai kaw nga da shangun ai rai yang, dai taqmif langai kaw gaw, marai 90 jan 100 nga ai. Yawng dun katsi (wrHwvif;) kaw yup hpreng nna yup ra ai hku re.
NN; Htawng kata kaw bungli shangun ai kun?
Z.Hk; Bungli gaw n shangun ma ai.
NN; Law malawng gaw kaning re ai tara tawt lai ai majaw du wa ai rai kun?
Z.Hk; Law malawng gaw illegal (tara n shang nga ai) majaw rim hkrum ai law ai. Nanghpam lu sha, lagut damya hte sat hkat ai ni yawng mung grai hkum ma ai.
NN; Hkau htawng rawng ai ten ladaw hta KRC ni (shnr), nta masha ni sa lu jahkrum ai kun?
Z.Hk; Htawng rawng shata 4 ladaw hta gaw KRC kaw na mung, nta masha ni mung n lu sa jahkrum ma ai. Hpa majaw nga yang htawng de sa yang Passport ra ai hku re. Passport lu tim pyi ga hpe atsawm chye shaga ai ni a matu she loi ma ai.
NN; Htawng kade na hkra rawng ra nna galoi bai lawt pru wa lu ai kun?
Z.Hk; Shata 4 rawng ngut ai hpang, 2009 ning, February 10 ya shani htawng kaw na lawt ai. Hpang shani, ngai gaw maigan masha re majaw Camp ngu ai de sa hkrum nngai. Dai kaw rai nga, jam jau ai, myit garen ai, kaja wa nan tinang a prat hpe gara hku hkawm sa ra na, gara hku nga ra na ngu ai hpe dai Camp kaw du ai shaloi she chye na wa ai hku re.
NN; Camp kaw aten ladaw kade na hkra rawng ra ai kun?
Z.Hk; Shata 7 jan rawng ra ai hku re. August (17), 2009 ya shani she camp kaw na lawt wa ai re.
NN; Camp hte Htawng gaw gara hku shai ai lam ni nga ai kun?
Z.Hk; Tsawm ra shai ai. Shabung pyi n mai ai hku re. Htawng kaw gaw shanhte Malay masha ni mung, maigan masha ni mung lawm ai majaw loi yu ai hku re. Camp ngu ai kaw gaw anhte zawn re ai maigan masha ni sha du ai. Htawng kaw na pru ai hpang Camp kaw du ai. Dai kaw du yang tinang hkum kaw kap ai palawng langai labu langai rau sha kata de mai shang ai. Dai kaw tinang hpe singgu krin yawng jep ngut jang she Block kata de bang ma ai. Mi htawng kaw gaw n-ba kasha, panep kasha ni jaw ai. Ya Camp kaw gaw n jaw sai. Dai hku katsi la ai dun kaw panep, n-ba, bunghkum n lawm ai sha, dusat zawn di hpreng di yup ra ai.
Camp kaw gaw anhte Myen mung masha ni law ai. Shawng e manghkang kaba byin ai majaw anhte hpe gaw aten kade na tim Thai jarit de n bawn sai. Banglar, India, Iraq, Nangiria, Indonisia kaw na hkawt, yawng hpe arau bang da ai re. Dai maigan masha ni gaw tinang a sumtsan dat kasa rung de matut mahkai nna n bungli lakmat mari nna wa mai ai. Raitim anhte Myenmung masha ni law law gaw lawu lam sa wa ai re majaw lawt lam n nga ai hku re. Tara shang sa nna rim hkrum ai ni hpe mung Myen mung kaw na lit la ai lam n nga ai hku re.
NN; Hkau Camp rawng ai ten tinang Wunpawng sha ni mung rawng ai nga ai kun?
Z.Hk; Lawm ai. Anhte nga ai gaw Block E du hkra manga nga ai rai yang anhte Block B kaw 2, A kaw 2, C kaw marai 4, D kaw 2, E kaw num sha marai 3, yawng rai yang Wunpawng marai 10 jan daram nga ga ai.
NN; Htawng rawng ai hte Camp rawng ai ten machyi makaw hkrum wa yang tsi tsi lajang ya ai hte seng nna gara hku shai ai kun?
Z.Hk; Htawng kata kaw gaw machyi ai nga yang masa hta hkan nna mai byin ai daram yu ya ai. Raitim Camp kaw gaw machyi nna marawn shaga tim n na masu su, sa pyi n sa ya ma ai. Dai hku zaw la shingdang nna rawng da ma ai. Machyi htan wa nna grai sawng ai daram rai jang she Peracetamol langai daram jaw sha ma ai. Bai nna dai hku dun katsi kaw she hpreng nna yup ai majaw hkam n kaja wa ai. Jahkring hkring machyi wa ai. Marai langai jahkru yang yawng jahkru wa ai. Marai langai myi machyi yang yawng kaw bra nna yawng machyi ai. E... Dai zawn re tsi hpyi sha tim n jaw sha ai. Shanhte kaw tsi gawk ngu shamying da ai mung gaw nga ma ai. Raitim kalang ma n woi sa ai.
NN; Camp kaw rawng ai ten gaw KRC kaw na sa jahkrum ai lam nga ai kun?
Z.Hk; Nga ai. Ngai rawng ai shata 7 ladaw laman hta 2 lang sa jahkrum sai hku re.
NN; Dai zawn rai KRC kaw na sa du gawan ai ten hta hpa baw ni sa madi shadaw da ai kun?
Z.Hk; N-gun jaw ga sa tsun ma ai. Malu masha hte sapya zawn re ai ni sa jaw ai. Bai nna, tinang a amu mabyin hta hkan nna lawt pru lu na lam hpe gara hku tam yang mai na mahkrun hpe jawm jahkrup ai.
NN; Camp kaw na lawt wa ai gaw KRC a shakut shaja lawm ai majaw kun? (Shnr) Tinang hkrai gumhpraw ma hkam nna lawt wa ai hku kun?
Z.Hk; E.. Ndai Camp kaw na gaw gumhpraw kade lu ai wa raitim, n lu le na shadu ai. Hpa majaw nga yang gumhpraw rau hkan mung n mai ai. Ngai Jinghpaw rai yang, nye a gawng malai KRC ngu ai Uhpung uhpawng nga ai. KRC kaw nna she nye a malai UNHCR de hpyi nem ya na. UNHCR kaw na she seng ang ai Asuya hpe bai tsun na. Ndai mahkrun hku sha lawt mai ai re majaw KRC gaw ahkyak ai re ngu hkam la ai.
NN; Ya na zawn Malaysia kaw tsinyam tai nna htawng hkrat mat ai majaw gara hku hkam sha ai kun?
Z.Hk; E. Ndai Htawng kaw nga ai hte Camp kaw nga ai gaw grai shai ai re. Grau nna Camp kaw rai jang makam masham hkum, masha hpan hkum ai majaw grai chye kanawn ra ai. Tinang atsawm n rai yang mung atsawm n rai ai zawn manang ni shut ai mara mung tinang a mara tai wa ai. Sadi sahka hte grai chye nga ra ai. Grai chye shaga ra ai.
NN; Ya na zawn Malaysia kaw tsinyam sa tai ai a marang hkam sha ra ai hkyuk htawng tsinyam hte seng nna gara hku mu mada ai rai?
Z.Hk; Anhte ya na zawn Malaysia kaw tsinyam tai ra ai ten hkyuk htawng ngu ai hpe myit mung myit da, yen mung yen da, mai byin ai daram dingman ai hku sak hkrung hkawm sa yang gaw n hkrum sha na re ngu shadu ai. Karai Kasang makawp maga na hpe kam ai.
NN; Hkau hku nna Malaysia kaw nga ai tinang Wunpawng myu sha ni hpe gara hku htet mayu ai kun?
Z.Hk; Tsun ga nga yang anhte shada tsawra myit grai madun ra na hku re. Myit mung grai kaba ra na re. Hpa majaw i nga yang tinang rau amyu n bung ai, makam masham mung n bung ai mungdan kaw tinang na amyu tinang na rusai ngu ai gaw lachyawk mi daram sha nga ai majaw grai myit hkrum ra na re ngu kam ai. Hpa bungli raitim, shada jawm jahkrum ti, byin wa ai manghkang hpe mung shada jawm jahkrum, sharai la, shada sharin shaga madi shadaw rai yang gaw kaja na re.
NN; Kaga tsun mayu ai lam nga ai kun?
Z.Hk; Htawng kaw naw ngam nga ai anhte a manang ni, Wunpawng sai daw sai chyen grai naw nga ai. Matut nan shawng de rim hkrum ai ni mung nga wa na re. Shanhte hpe lu garum ai ngu gaw anhte a matu mai kaja dik ai lam re. Law malawng gaw dum n ta masha ni Myenmung de she re majaw n-dai kaw nga nga ai anhte ni shada yu gawn hkat ra na re.
Hkyuk htawng na lawt hkra garum lu ai gaw UN rai na re. Raitim UN hpe shadut jahkat na hte garum shingtau lu na gaw KRC re. Dai majaw KRC ningbaw ningla ni kaw nna, Karai Kasang a myi man yu let, tinang Wunpawng myusha tsinyam ni hpe matut nna naw garum la marit ngu ga saw mayu nngai.
NN;; Ya na zawn Balik Hkyuk, Htawng mahkrum madup lam hpe myit galu kalang htai ya ai majaw NINGNAW JOURNAL kaw na grai chyeju kaba sai hku re.
Z.Hk; Ngai mung grai chyeju kaba sai.
Tsa Doi La
NINGNAW, 20-April-2010
Malaysia mungdan hta tara n shang nga ai maigan masha law law jahkring hkring rim hkrum nga ai re. Ndai hta tsinyam masha ni mung tara n shang bu htawt masha (Illegal Migrant) hku masat hkrum ai majaw rim hkrum ai law law rai nga ai.
KRC Ningnaw shiga dap na Tsa Doi la kaw nna, illegal Migrant mara amu hte htawng rawng nna bai lawt pru wa ai KRC hpung shang masha Nhkum Zau Hkun hpe hkyuk htawng a lam san / htai galaw da ai re.
NN; Chyeju hte hkau na mying hte buga shachyen shaga ya rit.
Z.Hk; Shaga mying gaw Zau Hkun ngu ai re. Amyu gaw Nhkum rai ga ai. Myitkyina, Shatapru na re.
NN; Hkau Malaysia hkyuk htawng du mat ai hpe chye lu ai, gara shara kaw galoi rim hkrum ai rai kun?
Z.Hk; 2008 ning, October 10 ya shani, Jalan Imbi kaw rim hkrum ai re. Tara shang laika buk (Passport) n lu ai majaw hkyuk htawng du mat wa ai hku re.
NN; Balik ni hkau hpe rim ai hpang shawng nnan gara de woi mat ai kun?
Z.Hk; Dang Wangi Balik hkyuk de re. Dai kaw 2,3 ya sharawng da nna she Sungai boluh htawng kaba de bai sa ma ai.
NN; N-nan rim hkrum ai shaloi Balik hkyuk kaw gara hku hkam sha ra ai rai?
Z.Hk; E..e`.. n loi na hku re. Rim hkrum yang gaw le i! Ga gaw n hkrum, Myen mung masha re majaw mung grai yu kaji ai hku rai ma ai.
NN; Htawng de nnan du wa ai shaloi gaw zingri ai lam, adup bye ai lam ni nga ai kun?
Z.Hk; Dai gaw shanhte ndai htawng kaw, shanhte na htawng rule (rit kawp) ngu na kun, ndai langai hte langai dip lu dip sha, ndai Pyada ni mung Pyada hku, shanhte mungdan masha ni mung mungdan masha hku, grau nna anhte Myen mung masha ni hpe gaw tsawmra yu kaji ai hku rai ma ai. Bai htawng kata kaw mung masha amyu hpan hkum rawng ai rai di, ndai English ga ni Malay ga ni n chye yang gaw tsawm ra yak ai hku re.
NN; Hkyuk htawng kata lani mi hta shat lu sha gaw gara hku jaw sha ai kun? Hpa baw shat mai ni jaw sha ai kun?
Z.Hk; Htawng kaw gaw jahpawt rai yang hpalap jaw lu ai. 11:30 daram rai jang jahpawt shat jaw sha ai. Shana de 3:30 hta shana maga shat kalang bai jaw sha ai. Hkyuk htawng kata na shat lu sha mu jang lasha langai raitim myi prwi si pyi hkrat ai hku re. Ta layung mi daram sha re ai jum hkrai hkrai nga ai nga kasha hte shat lachyup mi re ai hpe plastic hte makai da ai. Dai hpe sha hpyan sha ra ai. Lani mi 2 lang re. Hka mung dai nam dum kaw tinang hka shin ai dai sha lu ra ai hku re.
NN; Htawng kata yup shara gaw gara hku rai kun?
Z.Hk; Anhte hpe gaw (taqmif) langai kaw nga da shangun ai rai yang, dai taqmif langai kaw gaw, marai 90 jan 100 nga ai. Yawng dun katsi (wrHwvif;) kaw yup hpreng nna yup ra ai hku re.
NN; Htawng kata kaw bungli shangun ai kun?
Z.Hk; Bungli gaw n shangun ma ai.
NN; Law malawng gaw kaning re ai tara tawt lai ai majaw du wa ai rai kun?
Z.Hk; Law malawng gaw illegal (tara n shang nga ai) majaw rim hkrum ai law ai. Nanghpam lu sha, lagut damya hte sat hkat ai ni yawng mung grai hkum ma ai.
NN; Hkau htawng rawng ai ten ladaw hta KRC ni (shnr), nta masha ni sa lu jahkrum ai kun?
Z.Hk; Htawng rawng shata 4 ladaw hta gaw KRC kaw na mung, nta masha ni mung n lu sa jahkrum ma ai. Hpa majaw nga yang htawng de sa yang Passport ra ai hku re. Passport lu tim pyi ga hpe atsawm chye shaga ai ni a matu she loi ma ai.
NN; Htawng kade na hkra rawng ra nna galoi bai lawt pru wa lu ai kun?
Z.Hk; Shata 4 rawng ngut ai hpang, 2009 ning, February 10 ya shani htawng kaw na lawt ai. Hpang shani, ngai gaw maigan masha re majaw Camp ngu ai de sa hkrum nngai. Dai kaw rai nga, jam jau ai, myit garen ai, kaja wa nan tinang a prat hpe gara hku hkawm sa ra na, gara hku nga ra na ngu ai hpe dai Camp kaw du ai shaloi she chye na wa ai hku re.
NN; Camp kaw aten ladaw kade na hkra rawng ra ai kun?
Z.Hk; Shata 7 jan rawng ra ai hku re. August (17), 2009 ya shani she camp kaw na lawt wa ai re.
NN; Camp hte Htawng gaw gara hku shai ai lam ni nga ai kun?
Z.Hk; Tsawm ra shai ai. Shabung pyi n mai ai hku re. Htawng kaw gaw shanhte Malay masha ni mung, maigan masha ni mung lawm ai majaw loi yu ai hku re. Camp ngu ai kaw gaw anhte zawn re ai maigan masha ni sha du ai. Htawng kaw na pru ai hpang Camp kaw du ai. Dai kaw du yang tinang hkum kaw kap ai palawng langai labu langai rau sha kata de mai shang ai. Dai kaw tinang hpe singgu krin yawng jep ngut jang she Block kata de bang ma ai. Mi htawng kaw gaw n-ba kasha, panep kasha ni jaw ai. Ya Camp kaw gaw n jaw sai. Dai hku katsi la ai dun kaw panep, n-ba, bunghkum n lawm ai sha, dusat zawn di hpreng di yup ra ai.
Camp kaw gaw anhte Myen mung masha ni law ai. Shawng e manghkang kaba byin ai majaw anhte hpe gaw aten kade na tim Thai jarit de n bawn sai. Banglar, India, Iraq, Nangiria, Indonisia kaw na hkawt, yawng hpe arau bang da ai re. Dai maigan masha ni gaw tinang a sumtsan dat kasa rung de matut mahkai nna n bungli lakmat mari nna wa mai ai. Raitim anhte Myenmung masha ni law law gaw lawu lam sa wa ai re majaw lawt lam n nga ai hku re. Tara shang sa nna rim hkrum ai ni hpe mung Myen mung kaw na lit la ai lam n nga ai hku re.
NN; Hkau Camp rawng ai ten tinang Wunpawng sha ni mung rawng ai nga ai kun?
Z.Hk; Lawm ai. Anhte nga ai gaw Block E du hkra manga nga ai rai yang anhte Block B kaw 2, A kaw 2, C kaw marai 4, D kaw 2, E kaw num sha marai 3, yawng rai yang Wunpawng marai 10 jan daram nga ga ai.
NN; Htawng rawng ai hte Camp rawng ai ten machyi makaw hkrum wa yang tsi tsi lajang ya ai hte seng nna gara hku shai ai kun?
Z.Hk; Htawng kata kaw gaw machyi ai nga yang masa hta hkan nna mai byin ai daram yu ya ai. Raitim Camp kaw gaw machyi nna marawn shaga tim n na masu su, sa pyi n sa ya ma ai. Dai hku zaw la shingdang nna rawng da ma ai. Machyi htan wa nna grai sawng ai daram rai jang she Peracetamol langai daram jaw sha ma ai. Bai nna dai hku dun katsi kaw she hpreng nna yup ai majaw hkam n kaja wa ai. Jahkring hkring machyi wa ai. Marai langai jahkru yang yawng jahkru wa ai. Marai langai myi machyi yang yawng kaw bra nna yawng machyi ai. E... Dai zawn re tsi hpyi sha tim n jaw sha ai. Shanhte kaw tsi gawk ngu shamying da ai mung gaw nga ma ai. Raitim kalang ma n woi sa ai.
NN; Camp kaw rawng ai ten gaw KRC kaw na sa jahkrum ai lam nga ai kun?
Z.Hk; Nga ai. Ngai rawng ai shata 7 ladaw laman hta 2 lang sa jahkrum sai hku re.
NN; Dai zawn rai KRC kaw na sa du gawan ai ten hta hpa baw ni sa madi shadaw da ai kun?
Z.Hk; N-gun jaw ga sa tsun ma ai. Malu masha hte sapya zawn re ai ni sa jaw ai. Bai nna, tinang a amu mabyin hta hkan nna lawt pru lu na lam hpe gara hku tam yang mai na mahkrun hpe jawm jahkrup ai.
NN; Camp kaw na lawt wa ai gaw KRC a shakut shaja lawm ai majaw kun? (Shnr) Tinang hkrai gumhpraw ma hkam nna lawt wa ai hku kun?
Z.Hk; E.. Ndai Camp kaw na gaw gumhpraw kade lu ai wa raitim, n lu le na shadu ai. Hpa majaw nga yang gumhpraw rau hkan mung n mai ai. Ngai Jinghpaw rai yang, nye a gawng malai KRC ngu ai Uhpung uhpawng nga ai. KRC kaw nna she nye a malai UNHCR de hpyi nem ya na. UNHCR kaw na she seng ang ai Asuya hpe bai tsun na. Ndai mahkrun hku sha lawt mai ai re majaw KRC gaw ahkyak ai re ngu hkam la ai.
NN; Ya na zawn Malaysia kaw tsinyam tai nna htawng hkrat mat ai majaw gara hku hkam sha ai kun?
Z.Hk; E. Ndai Htawng kaw nga ai hte Camp kaw nga ai gaw grai shai ai re. Grau nna Camp kaw rai jang makam masham hkum, masha hpan hkum ai majaw grai chye kanawn ra ai. Tinang atsawm n rai yang mung atsawm n rai ai zawn manang ni shut ai mara mung tinang a mara tai wa ai. Sadi sahka hte grai chye nga ra ai. Grai chye shaga ra ai.
NN; Ya na zawn Malaysia kaw tsinyam sa tai ai a marang hkam sha ra ai hkyuk htawng tsinyam hte seng nna gara hku mu mada ai rai?
Z.Hk; Anhte ya na zawn Malaysia kaw tsinyam tai ra ai ten hkyuk htawng ngu ai hpe myit mung myit da, yen mung yen da, mai byin ai daram dingman ai hku sak hkrung hkawm sa yang gaw n hkrum sha na re ngu shadu ai. Karai Kasang makawp maga na hpe kam ai.
NN; Hkau hku nna Malaysia kaw nga ai tinang Wunpawng myu sha ni hpe gara hku htet mayu ai kun?
Z.Hk; Tsun ga nga yang anhte shada tsawra myit grai madun ra na hku re. Myit mung grai kaba ra na re. Hpa majaw i nga yang tinang rau amyu n bung ai, makam masham mung n bung ai mungdan kaw tinang na amyu tinang na rusai ngu ai gaw lachyawk mi daram sha nga ai majaw grai myit hkrum ra na re ngu kam ai. Hpa bungli raitim, shada jawm jahkrum ti, byin wa ai manghkang hpe mung shada jawm jahkrum, sharai la, shada sharin shaga madi shadaw rai yang gaw kaja na re.
NN; Kaga tsun mayu ai lam nga ai kun?
Z.Hk; Htawng kaw naw ngam nga ai anhte a manang ni, Wunpawng sai daw sai chyen grai naw nga ai. Matut nan shawng de rim hkrum ai ni mung nga wa na re. Shanhte hpe lu garum ai ngu gaw anhte a matu mai kaja dik ai lam re. Law malawng gaw dum n ta masha ni Myenmung de she re majaw n-dai kaw nga nga ai anhte ni shada yu gawn hkat ra na re.
Hkyuk htawng na lawt hkra garum lu ai gaw UN rai na re. Raitim UN hpe shadut jahkat na hte garum shingtau lu na gaw KRC re. Dai majaw KRC ningbaw ningla ni kaw nna, Karai Kasang a myi man yu let, tinang Wunpawng myusha tsinyam ni hpe matut nna naw garum la marit ngu ga saw mayu nngai.
NN;; Ya na zawn Balik Hkyuk, Htawng mahkrum madup lam hpe myit galu kalang htai ya ai majaw NINGNAW JOURNAL kaw na grai chyeju kaba sai hku re.
Z.Hk; Ngai mung grai chyeju kaba sai.
Tsinyam ni a du hka tsinyam hpe myit maju jung na matu Asuya hpe shadut
Tsinyam ni a du hka tsinyam hpe myit maju jung na matu Asuya hpe shadut
Naura Shadang
NINGNAW, 20-June-2010
Malaysia Tara Kasa Hpung (Malaysian Bar Council) gaw, tsinyam ni hte mungdan shingbyi ahkang tam ai ni hkrum hkra nga ai hkrit kajawng na zawn re ai mabyin masa ni hpe asu ali myit mang na matu seng ang ai Malaysia Mungdan Asuya hpe shadut dat sai re.
14-June-2010 ya hta Mungkan Wunpawng Shinggyim Ahkaw Ahkang Hpung (United Nation Human Rights Council) hta shang sai Malaysia Asuya gaw, Malaysia mungdan a tsinyam ni a ntsa kanawn mazum ai lam hta, mungdan ga daga a Shinggyim ahkaw ahkang hpunda hte maren rai ging ai nga nna, tsun ndau wa sai re.
Tara Kasa hpung a Tara gram sharai hte laksan ginra komiti tingnyang up Datuk M. Ramachelvam kaw nna Mungkan tsinyam nhtoi hta ya na zawn tsun ndau wa ai re.
Malaysia mungdan gaw Mungkan Wunpawng Hpung a tsinyam lam hte seng ai zuphpawng kaba hta myit hkrum ta masat ka ai mungdan n raitim, Mungdan Asuya gaw UN High commissioner for Refugees (UNHCR) hte rau, shinggyim nau na amu bungli hta, ta gindun nga dingyang re nga nna mung tsun nga ai.
Asuya hte UNHCR a matu, tsinyam ni hpe kanawn mazum ai lam hta grau nna matsan dum chye na hte kam mara roi ai lai len ni yawm mat na matu, htap htuk ai tara masa ni hpe jakrat tawn ging ai nga nna tara kasa hpung ni hpyi shawn dat sai re.
Tara Kasa Hpung (Bar Council) kaw na Asuya hpe hpyi shawn ai nsen gaw;-
(1) Tsinyam ni a asak shim lam hkrit tsang ra ai shanhte a mungdan de bawn ai lai ladat hpe makawp maga ya ai tara hpe ndau ya na matu,
(2) Mungdan kata du nga sai tara shang masat laika n lu ai ni hpe laja lana rim sharen ai lam jahkring ya na matu,
(3) Ma shangai mying jahpan ahkang jaw na matu,
(4) Tsinyam ni shanhte a UNHCR tsinyam laika pa hte hkungran mying jahpan bang lu na ahkang jaw ya na matu,
(5) Muslim tsinyam hte mungdan shingbyi ahkang tam ai ni a dinghku manghkang hte seng nna “Syariah Court” ngu ai Muslim nawku htung hte seng ai tara rung hta hparan lu na ahkang jaw na matu,
(6) Asak 18 ning n-pu na ma kaji ni a matu kan bau hpaji jawng ni hta hpaji sharin lu na matu hte ningtawn ai ramma ni hpe dakkasu, college ni hta matut hpaji hkaja ahkang jaw na matu,
(7) Hkam ja lam hte seng nna Malaysia mungchying sha ni tsi tsi lu ai manu hte maren tsi tsi hkam lu na matu, rai nga ai.
Ref; thestar 20 June.
Miss Malaysia adan aleng tsun shapraw
Miss Malaysia adan aleng tsun shapraw
Naura Shadang,
Ningnaw 20-June-2010
Lai wa sai 2007 ning a Miss Malaysia Tsawm shayi Deborah Priya Henry gaw, yak hkak nga ai tsinyam ni hpe garum ta ladawn na matu galoi mung myit makun ai hte jin jin rai nga ai.
“Sawn yu u! Lama na nang lu ai sutgan yawng hte nang tsawra nja ai ni yawng hpe kau tawn da nna na a hkum na labu palawng zum mi hte sha hpawt de jang Malaysia kaw na pru ra na re nga nna, akajawng sha tsun hkrum jang kaning nga hkam sha na rai?"
Ndai zawn re ai mabyin gaw tsinyam ni shanhte a mungdan kaw na hprawng pru wa ai shaloi hkam sha ra ai lam nan rai sai.” nga nna dai ning 2010, June shata 20 ya hta KL Sentral Station kaw galaw ai Mungkan tsinyam nhtoi lamang (World Refugee Day) hta adan aleng tsun shapraw wa sai.
Shi gaw ndai ga hpe UNHCR woi awn galaw ai tsinyam nhtoi lamang hta tsinyam ma kaji ni a htunghking ka hkrang langai ngut ai hpang tsun mat wa ai rai nga ai.
Tsawm shayi Deborah gaw lai wa sai lahkawng ning tup Somali tsinyam hpung ni a ma kaji ni a matu hpaw tawn ai laika hpaji jawng hta shang lawm garum mat wa sai re. Matut nna mung shi gaw Kuala Lumpur mare daju hta nga ai kaga tsinyam ma kaji ni hpe garum shingtau mayu ai nga nna tsun mat wa sai re.
Source; star shi laika, 20 June
Tsinyam ni a hkamja lam masa UNHCR kaw na sawk sagawn maram masam
Tsinyam ni a hkamja lam masa UNHCR kaw na sawk sagawn maram masam
Naura Sh
adang
NIINGNAW, 25-April-2010,
Sunday Malaysia mungdan hta shanu nga ai tsinyam ni a hkamja lam hte seng nna UNHCR kaw na seng ang ai ni kawn sawk sagawn maram masam ai lam galaw wa sai re.
Lai wa sai April (25-26) du hkra lahkawng ya laman KRC rung kaw mung sa du nna, Jinghpaw Wunpawng tsinyam ni a hkamja lam mabyin masa ni hpe tsinyam masha ni hte nan san/htai hkrum shaga mat wa sai re.
San/htai lamang hpe asak (18-24) pang mi, 25 a lahta pang mi garan nna amyu shayi, amyu shadang ginghka let san san, wang lu wang lang hkrum shaga ai hku nna galaw lu sai re.
Ndai sawk sagawn bungli hpe Malaysian Aids Council hta mu gun nga ai Ms. Za Ki kaw nna woi awn wa sai re. Ndai lamang a yaw shada lam gaw tsinyam masha ni hkamja lam hte seng nna tsi tsi hkam la ai lam hta yak hkak lam ni hpe sawk shapraw n-htawm, tsinyam ni hpe grau nna garum shingtau lu na matu re hpe Ms. Za Ki tsun ai hte maren chye lu ai.
Tsinyam ni a matu madung hku nna, Kuala Lumpur, Brickfields hta hpaw ai, ACTS (A call to service) tsi gawk kaw nna lit la tsi tsi ya nga ai raitim, tsinyam masha law law gaw, nga shara tsan ai a majaw mung, hkawm sa hkawm wa yak ai majaw mung, machyi makaw hkrum ni nau n chye sa ma ai lam chye lu ai.
San htai lamang hta tsinyam masha ni tsun wa ai yak hkak lam gaw, machyi makaw hkrum jang gara tsi gawk sa na re atsawm n chye ai lam, tsi tsi manu n dang jaw ai lam, ACTS tsi gawk sa yang mung aten na na la ra ai lam ni hpe tang madun wa sai re.
Ndai lamang hta sa du ai Jinghpaw Wunpawng Tsinyam ni gaw tinang a shani shagu na sak hkrung lam hta hkrum ra ai yak hkak lam ni hpe mung tang madun sai re. Bungli aten law law galaw ra ai hte nta gawk kata matsut matsat nga ra ai masa lam ni mung myit / hkum hkrang hkamja lam lahkawng yan hta dingbai dingna jaw nga ai lam tsun dan wa sai re.
Matut nna mung tsinyam ni law law nga ai lawk hkan e htawt sit tsi gawk (Mobile Clinic) ni galaw ya yang kaja na lam sa du ai tsinyam masha ni hpyi shawn wa sai re.
San htai lamang hta woi awn ai Tsi mu gun ni gaw, kap bra ana HIV, AIDS hte seng nna mung hpaji jaw ai lam law law woi galaw wa sai re.
Ya na zawn san htai lamang galaw lu ai majaw tsinyam masha ni a hkamja lam hte seng nna kade daram akyu pru na ngu ai mahtai hpe gaw kaja wa tatut la yu ra mat wa na re.
Naura Sh
adang NIINGNAW, 25-April-2010,
Sunday Malaysia mungdan hta shanu nga ai tsinyam ni a hkamja lam hte seng nna UNHCR kaw na seng ang ai ni kawn sawk sagawn maram masam ai lam galaw wa sai re.
Lai wa sai April (25-26) du hkra lahkawng ya laman KRC rung kaw mung sa du nna, Jinghpaw Wunpawng tsinyam ni a hkamja lam mabyin masa ni hpe tsinyam masha ni hte nan san/htai hkrum shaga mat wa sai re.
San/htai lamang hpe asak (18-24) pang mi, 25 a lahta pang mi garan nna amyu shayi, amyu shadang ginghka let san san, wang lu wang lang hkrum shaga ai hku nna galaw lu sai re.
Ndai sawk sagawn bungli hpe Malaysian Aids Council hta mu gun nga ai Ms. Za Ki kaw nna woi awn wa sai re. Ndai lamang a yaw shada lam gaw tsinyam masha ni hkamja lam hte seng nna tsi tsi hkam la ai lam hta yak hkak lam ni hpe sawk shapraw n-htawm, tsinyam ni hpe grau nna garum shingtau lu na matu re hpe Ms. Za Ki tsun ai hte maren chye lu ai.
Tsinyam ni a matu madung hku nna, Kuala Lumpur, Brickfields hta hpaw ai, ACTS (A call to service) tsi gawk kaw nna lit la tsi tsi ya nga ai raitim, tsinyam masha law law gaw, nga shara tsan ai a majaw mung, hkawm sa hkawm wa yak ai majaw mung, machyi makaw hkrum ni nau n chye sa ma ai lam chye lu ai.
San htai lamang hta tsinyam masha ni tsun wa ai yak hkak lam gaw, machyi makaw hkrum jang gara tsi gawk sa na re atsawm n chye ai lam, tsi tsi manu n dang jaw ai lam, ACTS tsi gawk sa yang mung aten na na la ra ai lam ni hpe tang madun wa sai re.
Ndai lamang hta sa du ai Jinghpaw Wunpawng Tsinyam ni gaw tinang a shani shagu na sak hkrung lam hta hkrum ra ai yak hkak lam ni hpe mung tang madun sai re. Bungli aten law law galaw ra ai hte nta gawk kata matsut matsat nga ra ai masa lam ni mung myit / hkum hkrang hkamja lam lahkawng yan hta dingbai dingna jaw nga ai lam tsun dan wa sai re.
Matut nna mung tsinyam ni law law nga ai lawk hkan e htawt sit tsi gawk (Mobile Clinic) ni galaw ya yang kaja na lam sa du ai tsinyam masha ni hpyi shawn wa sai re.
San htai lamang hta woi awn ai Tsi mu gun ni gaw, kap bra ana HIV, AIDS hte seng nna mung hpaji jaw ai lam law law woi galaw wa sai re.
Ya na zawn san htai lamang galaw lu ai majaw tsinyam masha ni a hkamja lam hte seng nna kade daram akyu pru na ngu ai mahtai hpe gaw kaja wa tatut la yu ra mat wa na re.
Myen mung tsinyam ni hpe makawp maga na matu, Malaysia Asuya hpe UNHCR tang madun
Myen mung tsinyam ni hpe makawp maga na matu, Malaysia Asuya hpe UNHCR tang madun
Naura Shadang
NINGNAW, 2-May-2010, Sunday
Myen mungdan kata mung masa shagyip shagyeng ai majaw Malaysia mungdan de hprawng sa wa ai tsinyam masha ni hpe makawp maga shimlam jaw na matu, United Nation High Commissioner For Refugee (UNHCR) kaw na myitsu salang ni gaw seng ang ai Malaysia Asuya hpe shadut dat sai re.
Jinghpaw mung kata zingri zingrat dip sha hkrum ai majaw Malaysia mungdan de hprawng sa wa ai Wunpawng tsinyam ni gaw 8 ning laman 4000 jan wa sai hpe KRC a jahpan hte maren chye lu ai. Ndai zawn hprawng sa wa ai tsinyam ni gaw Jinghpaw Wunpawng myusha ni sha nrai, kaga myu baw sang ni law law mung lawm nga ai.
Lai wa sai March shata na UNHCR-Malaysia rung a sumtang jahpan hte maren nga yang, Malaysia mungdan hta mung masa shingbyi ahkang lu na matu tsinyam hku nna mying jahpan bang da ai masha 86,000 nga ai re. Dai kaw na tsa lam shadang 92 gaw Myen mung kaw na re nga nna UNHCR salang ni tsun ma ai.
Myen mung kaw na hprawng sa wa ai myu bawsang tsinyam ni law law nga ai raitim, yawng gaw tsinyam masat hkrum ai n rai nga ai. Law malawng gaw Myen mung kata makam masham, mung masa dip up sai chyup hkrum ai majaw Malaysia de hprawng sa wa ai rai nga ai.
UNHCR myitsu salang ni gaw Malaysia daru magam ahkang aya lu ai ni hku nna, tsinyam ni a prat grau rawt jat wa hkra lam mahkrun tam nna, garum shingtau ging ai nga nna tsun madi madun nga ai re. Malaysia mungdan hte seng ai UNHCR dat kasa Alan Venon gaw, tsinyam ni a shawng lam hte seng nna ndai zawn tsun wa ai.
"Malaysia mungdan kaw tsinyam ni a masa lam grau kaja wa hkra garum shingtau lu na ahkaw ahkang ni grai law hkra nga nga ai. Prat maka n tsawm nna, tinang a mungdan hta sa shingbyi nga ai tsinyam ni tinang lagaw tinang tsap lu hkra, bai nna manghkang ni hpe hparan lu ai aten ladaw langai du hkra garum madi shadaw lu ai mungdan langai hku nna arawng la lu na ahkaw ahkang ni nga nga ai re ngu ngai tsun mayu ai."
Kuala Lumpur hta nga ai Jinghpaw amyu shayi langai mung, shi a nga pra lam hpe ya na zawn tsun dan wa ai.
"Jinghpaw mung kaw nga ai shaloi gaw Myen Hpyen Asuya dip zingri ai raitim, tinang a nta wang hte tinang sha gaw lu nga ai. Ndai Malaysia kaw she gawk kaji langai kaw marai 20 jan jan matsut matsat nga ra ai. Masha gaw law, hka shin gawk, nam dum gaw kashun ra. Kalang lang gaw nsa sa pyi n hkru ai."
Malaysia mungdan gaw maigan bungli masha wan 2 hpe hkap la da nga ai mungdan mung rai nga ai. Ndai mungdan hta du wa ai bungli masha, tsinyam masha ni a ntsa Asuya a kanawn mazum ai lam hte seng nna jahkring hkring mung dinglun hkrum nga ai re.
Lai wa sai March shata kaw sha mung, Mundan ga daga mara raw ahkang (Amnesty International) ngu ai wuhpung gaw Malaysia mungdan hta bungli madu ni kaw nna bungli masha ni a ntsa amyat htuk sai chyup ai, Balik ni gumhpraw mawp sha ai, laja lana yam sha ai lam ni hte seng nna sumtang langai ndau shapraw wa sai re.
Lai wa sai shaning June shata hta ndau ai American Maigan Kyit Hkai Dap a Masha Hpaga Lam Sumtang hta mung Malaysia Asuya ahkaw ahkang nga ai ni nan maigan na shang wa ai ni hpe mawp lu mawp sha, masha hpaga la ni hpang de dut sha ai lam ni nga ai nga nna dinglun da ai re.
Jinghpaw hpawmi langai mung Malaysia kaw n kam nga sai lam n dai hku tsun wa ai.
"Mung masa a majaw sha nye nta masha hte ayai aya ndai hku bra nga ra ai. Ahkaw ahkang lu ai lani mi gaw Malaysia kaw n kam nga sai. Nta masha ni hte n kam hka sai."
Malaysia mungdan hta tsinyam ni a prat grau kaja wa na matu gaw seng ai Balik hte bungli madu ni kaw na shinggyim nau nau myit rawng let galai shai ai lam galaw ra ai nga nna, Shinggyim ahkaw ahkang shamu shamawt ai ni gaw tsun nga dingyang rai nga ai.
Maigan chyam bra nga ai Myen mung masha law law gaw Myen hpyen ningbaw ni myit malai nna mungdan hpe ngwi pyaw sim sa hkra woi galaw ya ai shani she tinang buga de asim asa bai wa lu na hpe myit mada nga ma ai re.
Naura ShadangNINGNAW, 2-May-2010, Sunday
Myen mungdan kata mung masa shagyip shagyeng ai majaw Malaysia mungdan de hprawng sa wa ai tsinyam masha ni hpe makawp maga shimlam jaw na matu, United Nation High Commissioner For Refugee (UNHCR) kaw na myitsu salang ni gaw seng ang ai Malaysia Asuya hpe shadut dat sai re.
Jinghpaw mung kata zingri zingrat dip sha hkrum ai majaw Malaysia mungdan de hprawng sa wa ai Wunpawng tsinyam ni gaw 8 ning laman 4000 jan wa sai hpe KRC a jahpan hte maren chye lu ai. Ndai zawn hprawng sa wa ai tsinyam ni gaw Jinghpaw Wunpawng myusha ni sha nrai, kaga myu baw sang ni law law mung lawm nga ai.
Lai wa sai March shata na UNHCR-Malaysia rung a sumtang jahpan hte maren nga yang, Malaysia mungdan hta mung masa shingbyi ahkang lu na matu tsinyam hku nna mying jahpan bang da ai masha 86,000 nga ai re. Dai kaw na tsa lam shadang 92 gaw Myen mung kaw na re nga nna UNHCR salang ni tsun ma ai.
Myen mung kaw na hprawng sa wa ai myu bawsang tsinyam ni law law nga ai raitim, yawng gaw tsinyam masat hkrum ai n rai nga ai. Law malawng gaw Myen mung kata makam masham, mung masa dip up sai chyup hkrum ai majaw Malaysia de hprawng sa wa ai rai nga ai.
UNHCR myitsu salang ni gaw Malaysia daru magam ahkang aya lu ai ni hku nna, tsinyam ni a prat grau rawt jat wa hkra lam mahkrun tam nna, garum shingtau ging ai nga nna tsun madi madun nga ai re. Malaysia mungdan hte seng ai UNHCR dat kasa Alan Venon gaw, tsinyam ni a shawng lam hte seng nna ndai zawn tsun wa ai.
"Malaysia mungdan kaw tsinyam ni a masa lam grau kaja wa hkra garum shingtau lu na ahkaw ahkang ni grai law hkra nga nga ai. Prat maka n tsawm nna, tinang a mungdan hta sa shingbyi nga ai tsinyam ni tinang lagaw tinang tsap lu hkra, bai nna manghkang ni hpe hparan lu ai aten ladaw langai du hkra garum madi shadaw lu ai mungdan langai hku nna arawng la lu na ahkaw ahkang ni nga nga ai re ngu ngai tsun mayu ai."
Kuala Lumpur hta nga ai Jinghpaw amyu shayi langai mung, shi a nga pra lam hpe ya na zawn tsun dan wa ai.
"Jinghpaw mung kaw nga ai shaloi gaw Myen Hpyen Asuya dip zingri ai raitim, tinang a nta wang hte tinang sha gaw lu nga ai. Ndai Malaysia kaw she gawk kaji langai kaw marai 20 jan jan matsut matsat nga ra ai. Masha gaw law, hka shin gawk, nam dum gaw kashun ra. Kalang lang gaw nsa sa pyi n hkru ai."
Malaysia mungdan gaw maigan bungli masha wan 2 hpe hkap la da nga ai mungdan mung rai nga ai. Ndai mungdan hta du wa ai bungli masha, tsinyam masha ni a ntsa Asuya a kanawn mazum ai lam hte seng nna jahkring hkring mung dinglun hkrum nga ai re.
Lai wa sai March shata kaw sha mung, Mundan ga daga mara raw ahkang (Amnesty International) ngu ai wuhpung gaw Malaysia mungdan hta bungli madu ni kaw nna bungli masha ni a ntsa amyat htuk sai chyup ai, Balik ni gumhpraw mawp sha ai, laja lana yam sha ai lam ni hte seng nna sumtang langai ndau shapraw wa sai re.
Lai wa sai shaning June shata hta ndau ai American Maigan Kyit Hkai Dap a Masha Hpaga Lam Sumtang hta mung Malaysia Asuya ahkaw ahkang nga ai ni nan maigan na shang wa ai ni hpe mawp lu mawp sha, masha hpaga la ni hpang de dut sha ai lam ni nga ai nga nna dinglun da ai re.
Jinghpaw hpawmi langai mung Malaysia kaw n kam nga sai lam n dai hku tsun wa ai.
"Mung masa a majaw sha nye nta masha hte ayai aya ndai hku bra nga ra ai. Ahkaw ahkang lu ai lani mi gaw Malaysia kaw n kam nga sai. Nta masha ni hte n kam hka sai."
Malaysia mungdan hta tsinyam ni a prat grau kaja wa na matu gaw seng ai Balik hte bungli madu ni kaw na shinggyim nau nau myit rawng let galai shai ai lam galaw ra ai nga nna, Shinggyim ahkaw ahkang shamu shamawt ai ni gaw tsun nga dingyang rai nga ai.
Maigan chyam bra nga ai Myen mung masha law law gaw Myen hpyen ningbaw ni myit malai nna mungdan hpe ngwi pyaw sim sa hkra woi galaw ya ai shani she tinang buga de asim asa bai wa lu na hpe myit mada nga ma ai re.
KRC a lawk gawan, sa du masha yawm
KRC a lawk gawan, sa du masha yawm
Naur
a Shadang,
NINGNAW, 13-May-2010,
Sr. Labang Naw Seng woi awn ai hte KRC E.C ni a lawk gawan ai lamang (Site Visit) hpe lai wa sai April shata praw kaw nna hpang wa sai re.
2010 ning Feb (18) hta shawa ra lata poi ngut ai hpang March shata kaw nna mu gun nnan ni KRC rung bungli hpe lit la hpang wa sai raitim, UNHCR a htawt sit mying jahpan hta ai lamang (Mobile Registration) nga mat ai majaw kalang ta n lu pru ai rai nna, April shata hta she lawk gawan ai lam hpe hpang lu ai re hpe chye lu ai.
Lawk gawan ai lam hta, lam amyu myu a majaw KRC Rung de jahkring hkring n lu du ai myu wunpawng sha tsinyam ni hpe chye mai ai shiga (information) garan ai lam madung galaw ai re.
KRC kaw na galaw nga ai UN tsinyam hte seng ai lam, shimlam, hkamja lam, hpaji lam, hte seng ai shiga ni hpe tsun dan ai hte shawa kaw na ra sharawng ai lam shawa nsen hpe mung ahkyak tawn, hta shinggyin ai lam rai nga ai.
Lai wa sai shaning na hte shingdaw yu yang dai ning na lawk gawan ai lam hta shawa masha sa du ai lam yawm mat ai hpe mu lu ai hku re. "Ndai zawn yawm mat ai gaw shawa law law UN tsinyam masat lakmat lu mat ai majaw rai na re" nga nna KRC mu gun langai tsun wa ai.
Bai nna, pu kan magam bungli shakut shaja galaw sha ra ai majaw aloi ali n lu sa du lawm ai mung rai na re. "UN tsinyam lekmat lu sai nga nna tinang hkrai bungli galaw sha nna seng ang ai de matut mahkai lam n galaw mat yang gaw myit mada ai lam ni hpring tsup lu na n loi na re" nga nna shi matut tsun wa ai.
Hpa majaw nga yang UNHCR a masing gaw aten ladaw hta hkan nna galai shai chye ai majaw re hpe chye lu ai. UN tsinyam masat lu ai hte sha numbat 3 mungdan lu sa na n rai nga ai. San / htai ninggam shagu hpe pri nem ai hte htai awng lu na matu gaw seng ang ai tinang a tsinyam rung de dingyang matut mahkai lam galaw na ahkyak nga ai. Shing n rai yang myit mada ai yaw shada pandung de du lu na n loi ai hpe chye lu ai re.
KRC a lawk gawan ai lam hpe April shata praw kaw nna May shata 17 ya laman hta Bangsar, Ampang, Mont Kiara, Setapak, Kepong, Damansara, Penang hte Jahor shara ni hta gawan ngut sai lam chye lu ai.
Naur
a Shadang,NINGNAW, 13-May-2010,
Sr. Labang Naw Seng woi awn ai hte KRC E.C ni a lawk gawan ai lamang (Site Visit) hpe lai wa sai April shata praw kaw nna hpang wa sai re.
2010 ning Feb (18) hta shawa ra lata poi ngut ai hpang March shata kaw nna mu gun nnan ni KRC rung bungli hpe lit la hpang wa sai raitim, UNHCR a htawt sit mying jahpan hta ai lamang (Mobile Registration) nga mat ai majaw kalang ta n lu pru ai rai nna, April shata hta she lawk gawan ai lam hpe hpang lu ai re hpe chye lu ai.
Lawk gawan ai lam hta, lam amyu myu a majaw KRC Rung de jahkring hkring n lu du ai myu wunpawng sha tsinyam ni hpe chye mai ai shiga (information) garan ai lam madung galaw ai re.
KRC kaw na galaw nga ai UN tsinyam hte seng ai lam, shimlam, hkamja lam, hpaji lam, hte seng ai shiga ni hpe tsun dan ai hte shawa kaw na ra sharawng ai lam shawa nsen hpe mung ahkyak tawn, hta shinggyin ai lam rai nga ai.
Lai wa sai shaning na hte shingdaw yu yang dai ning na lawk gawan ai lam hta shawa masha sa du ai lam yawm mat ai hpe mu lu ai hku re. "Ndai zawn yawm mat ai gaw shawa law law UN tsinyam masat lakmat lu mat ai majaw rai na re" nga nna KRC mu gun langai tsun wa ai.
Bai nna, pu kan magam bungli shakut shaja galaw sha ra ai majaw aloi ali n lu sa du lawm ai mung rai na re. "UN tsinyam lekmat lu sai nga nna tinang hkrai bungli galaw sha nna seng ang ai de matut mahkai lam n galaw mat yang gaw myit mada ai lam ni hpring tsup lu na n loi na re" nga nna shi matut tsun wa ai.
Hpa majaw nga yang UNHCR a masing gaw aten ladaw hta hkan nna galai shai chye ai majaw re hpe chye lu ai. UN tsinyam masat lu ai hte sha numbat 3 mungdan lu sa na n rai nga ai. San / htai ninggam shagu hpe pri nem ai hte htai awng lu na matu gaw seng ang ai tinang a tsinyam rung de dingyang matut mahkai lam galaw na ahkyak nga ai. Shing n rai yang myit mada ai yaw shada pandung de du lu na n loi ai hpe chye lu ai re.
KRC a lawk gawan ai lam hpe April shata praw kaw nna May shata 17 ya laman hta Bangsar, Ampang, Mont Kiara, Setapak, Kepong, Damansara, Penang hte Jahor shara ni hta gawan ngut sai lam chye lu ai.
Jinghpaw tsinyam langai damya kashun hkrum
Jinghpaw tsinyam langai damya kashun hkrum
Naura Shadang
NINGNAW, 18-April-2010, Sunday
Jinghpaw Wunpawng Tsinyam Hpung (KRC) kaw na tsinyam amyu shayi langai gaw lai wa sai April shata, Kuala Lumpur, Setapak lawk, Jalan Genting lam maw ntsa hta damya kashun katut ai lam chye lu ai.
Setapak lawk, Danau Kota Flat, Block-D hta nga ai Shayi Ah Ji (39 ning) gaw April (18) ya Laban jahpawt hkying 3:10 Am daram ten hta shi a bungli ngut nna nta wa na matu lam de pru wa ai ten Cycle jawn ai shabrang 2 akajawng sha du wa nna damya sa kashun ai re lam chye lu ai.
“Cycle jawng ai Damya marai lahkawng re. Langai mi gaw cycle ntsa na n yu ai sha la taw ai. Kaga langai gaw cycle ntsa na yu nhtawm, dawng mi jan galu ai hpun pyen pa hte seng chyinghka pat nga ai lauban hpe shawng sa abyen dat ai. Lauban na lata daw mat ai. Ngai mung kajawng nna hprawng ai kaw gumhpraw sumbu lawm ai nga yang, ngai hpe mung bai shachyut abyen da ai. Baw hte lahpa kaw masum lang adup hkra ai. Ta kaw na nhpye gashun mat ai.” nga nna Shayi Ah Ji, Ningnaw shiga dap de tsun dan wa ai.
Damya kashun mat ai nhpye hta RM 180, UN maisau pa hte arung arai loi mi lawm mat ai hpe chye lu ai. Baw hta adup katut ai majaw ningma hpe tsi rung kaw 12 lang chywi ra ai hpe mung chye lu ai.
"Damya lahkawng yan hpe atsawm n matsing dat ai raitim gala amyu n-sam re hpe gaw matsing ai," nga nna shi matut tsun dan wa ai.
Ndai zawn re ai kashun kashe manghkang mabyin gaw Malaysia mungdan na tsinyam ni hta jahkring hkring hkrum sha ra nga ai re. Shayi Aji zawn kashun hkrum ai ni law law mung nga ma ai re.
Ndai mabyin a nau n na ai shawng e sha mung, Setapak lawk kaw sha, Steven Corner lam numbraw hta Jinghpaw Wunpawng amyu shayi sha langai mung lam hkawm nga ai kaw, hpang hku nna cycle jawn ai damya ni akajawng sha gumhpraw sumbu kashun mat wa ya ai mabyin hpe mung chye lu ga ai.
Malaysia mungdan e shimlam n lu ai tsinyam ni a prat hta ndai zawn re ai mabyin ni hpe tinang hkrai sadi maja ai hta lai nna, shinglum ai makawp maga shara myit mada tim n lu shi ai re.
Naura Shadang
NINGNAW, 18-April-2010, Sunday
Jinghpaw Wunpawng Tsinyam Hpung (KRC) kaw na tsinyam amyu shayi langai gaw lai wa sai April shata, Kuala Lumpur, Setapak lawk, Jalan Genting lam maw ntsa hta damya kashun katut ai lam chye lu ai.
Setapak lawk, Danau Kota Flat, Block-D hta nga ai Shayi Ah Ji (39 ning) gaw April (18) ya Laban jahpawt hkying 3:10 Am daram ten hta shi a bungli ngut nna nta wa na matu lam de pru wa ai ten Cycle jawn ai shabrang 2 akajawng sha du wa nna damya sa kashun ai re lam chye lu ai.
“Cycle jawng ai Damya marai lahkawng re. Langai mi gaw cycle ntsa na n yu ai sha la taw ai. Kaga langai gaw cycle ntsa na yu nhtawm, dawng mi jan galu ai hpun pyen pa hte seng chyinghka pat nga ai lauban hpe shawng sa abyen dat ai. Lauban na lata daw mat ai. Ngai mung kajawng nna hprawng ai kaw gumhpraw sumbu lawm ai nga yang, ngai hpe mung bai shachyut abyen da ai. Baw hte lahpa kaw masum lang adup hkra ai. Ta kaw na nhpye gashun mat ai.” nga nna Shayi Ah Ji, Ningnaw shiga dap de tsun dan wa ai.
Damya kashun mat ai nhpye hta RM 180, UN maisau pa hte arung arai loi mi lawm mat ai hpe chye lu ai. Baw hta adup katut ai majaw ningma hpe tsi rung kaw 12 lang chywi ra ai hpe mung chye lu ai.
"Damya lahkawng yan hpe atsawm n matsing dat ai raitim gala amyu n-sam re hpe gaw matsing ai," nga nna shi matut tsun dan wa ai.
Ndai zawn re ai kashun kashe manghkang mabyin gaw Malaysia mungdan na tsinyam ni hta jahkring hkring hkrum sha ra nga ai re. Shayi Aji zawn kashun hkrum ai ni law law mung nga ma ai re.
Ndai mabyin a nau n na ai shawng e sha mung, Setapak lawk kaw sha, Steven Corner lam numbraw hta Jinghpaw Wunpawng amyu shayi sha langai mung lam hkawm nga ai kaw, hpang hku nna cycle jawn ai damya ni akajawng sha gumhpraw sumbu kashun mat wa ya ai mabyin hpe mung chye lu ga ai.
Malaysia mungdan e shimlam n lu ai tsinyam ni a prat hta ndai zawn re ai mabyin ni hpe tinang hkrai sadi maja ai hta lai nna, shinglum ai makawp maga shara myit mada tim n lu shi ai re.
Shayi atsam shapraw na KRC amyu shayi ni a kanbau lata hpaji masing
Shayi atsam shapraw na KRC amyu shayi ni a kanbau lata hpaji masing
Naura shadang 24-May-2010 (Mon),
KRC, "AMYU SHA
YI Women Project" masing a shawng ningnan lang na ninggam hku nna Wunkat (Training) hpe ninghtoi 24-May-2010 ya shani kaw nna Setapak lawk hta hpang wa sai hku re.
Tsinyam amyu shayi ni a nta nga let, shang gumhpraw tam lu na matu yaw shada let UNHCR a bawng ring masing langai rai nga ai Social Protection Fund (SPF) kaw na garum gumhpraw RM 12,000.00 jahkrat ya ai hte ndai AMYU SHAYI Women Project hpe galaw sa wa lu ai rai nga ai. Ndai project hpe 1. Jak chywi (Sewing), 2, Lata sama amu (Cross stict & Fancy) hte 3. Za hkri (Knitting) ngu nna lawng lam masum garan let galaw na re hpe chye lu ai. Jak chywi ai hpe Shy. Nang Doi, Lata sama amu hpe Jan. Mary Seng Bu hte Za hkri ai hpe Jan. Mayram Wadan ni kaw nna lit la sharin ya mat na re hpe chye lu ai.
Project a madung yaw shada ai lam gaw Jinghpaw Wunpawng tsinyam amyu shayi ni lata hpaji chye chyang kung kyang wa na matu hte bungli kata (jobless) manghkang ni hpe hparan lu na matu rai nga ai.
Ndai Amyu shayi project hpe kade daram du hkra yaw shada let, lahkam sa wa na rai? ngu nna, ndai project a lithkam hte Amyu shayi hpaawn rai nga ai, Saranum Grace hpe san yu ai shaloi,
"Ya gaw anhte shawng ningnan hku nna Nu num ni ndai lata amu hta kung kyang wa hkra wunkat jaw na. Dai hpang jak rung hkan na order ni hpe matut mahkai tam la nna lit la chywi na. Anhte nan mung gyin shalat galaw shapraw na. Anhte a Nu num ni galaw ai arai ni hpe maigan gat lawk de du hkra dut shabra na myit mada ai. Ndai Malaysia kaw mung nawku hpung ni hte kaga dinghkrai ra ai ni order htet yang manu hkyem sa ai hte lit la galaw ya mat na re." nga nna tsun htai dan wa ai.
Ndai bungli masing gaw kaja wa awng dang wa lu na re ngu kam ai kun? ngu nna bai san yu yang, "Ya ndai Women Project hpe kaga tsinyam hpung ni mung galaw nga ma ai. Yawng gaw Myen mung na sa ai hkrai re majaw idea bung nna galaw shapraw ai kunrai mung nau wa n shai ai hpe mu lu ai. Gat lawk hta shang lu na matu anhte Jinghpaw Nu Num ni gaw lak lai ai nyan, zai ladat shaw nna galaw lu yang gaw teng sha awng dang na re ngu kam ai. Ndai Setapak lawk kaw awng dang ai hpang kaga lawk ni de mung anhte matut galaw sa wa lu na matu yaw shada tawn ga ai." nga nna matut tsun htai dan wa sai.
Lai wa sai May shata a Kanu masat laban nhtoi hta gaw, MKBC nawku hpung kaw nna htet ai hte maren, htingba (hand bag) 100 hpe, langai a manu RM- 13 hte Amyu shayi hpung ni hku nna lit la galaw ya lu sai lam chye lu ai. Matut nna mung jawngma ni a matu jawng labu palawng hpe bai lit la chywi ya na re lam chye lu ai.
Shawng nnan pang hta sharin hkam la ai Nu Num ni kung kyang ai hpang gaw shinggan gat lawk tam nna ta tut bungli galaw sa wa na rai nna, shang lawm ai Nu Num ni mung tinang galaw lu ai kaw na akyu amyat hpe tsa lam shadang hta hkan nna akyu hkam sha lu na re hpe chye lu ai. UNHCR gaw Social Protection Fund (SPF) ngu ai masing hte tsinyam uhpung ni yawng hta tinang lagaw tinang tsap nna rawt jat galu kaba wa na hpe myit mada let garum ai lam rai nga ai.
SPF kaw nna jaw ai ndai arang gumhpraw hpe n shamat ai sha matut nna law htap wa hkra tam shakut nhtawm, tinang tsinyam hpung kata na dinghku ni yak hkak ai lam hpe hparan lu na shanhte myit mada nga ma ai re. Lai wa sai 18-May-2010 ya shani UNHCR kaw na SPF Project a yu reng jep chyoi mugun langai rai nga ai Ms. Katrina mung Setapak ginra hta shawng galaw hpang wa na ndai Amyu Shayi Women Project a tau hkyen lajang ai lam ni hpe sa du masam maram nhtawm, Setapak Nu Num ni hpe mung n-gun jaw ga sa tsun wa sai re.
Ndai Amyu Shayi Women Project sha n-ga KRC a bawngring masing (Development Project) langai rai nga ai Computer Wunkat mung UNHCR a SPF Project kaw na garum shingtau ai hte galaw nga ai re hpe mung chye lu ga ai.
Naura shadang 24-May-2010 (Mon),
KRC, "AMYU SHA
YI Women Project" masing a shawng ningnan lang na ninggam hku nna Wunkat (Training) hpe ninghtoi 24-May-2010 ya shani kaw nna Setapak lawk hta hpang wa sai hku re.Tsinyam amyu shayi ni a nta nga let, shang gumhpraw tam lu na matu yaw shada let UNHCR a bawng ring masing langai rai nga ai Social Protection Fund (SPF) kaw na garum gumhpraw RM 12,000.00 jahkrat ya ai hte ndai AMYU SHAYI Women Project hpe galaw sa wa lu ai rai nga ai. Ndai project hpe 1. Jak chywi (Sewing), 2, Lata sama amu (Cross stict & Fancy) hte 3. Za hkri (Knitting) ngu nna lawng lam masum garan let galaw na re hpe chye lu ai. Jak chywi ai hpe Shy. Nang Doi, Lata sama amu hpe Jan. Mary Seng Bu hte Za hkri ai hpe Jan. Mayram Wadan ni kaw nna lit la sharin ya mat na re hpe chye lu ai.
Project a madung yaw shada ai lam gaw Jinghpaw Wunpawng tsinyam amyu shayi ni lata hpaji chye chyang kung kyang wa na matu hte bungli kata (jobless) manghkang ni hpe hparan lu na matu rai nga ai.
Ndai Amyu shayi project hpe kade daram du hkra yaw shada let, lahkam sa wa na rai? ngu nna, ndai project a lithkam hte Amyu shayi hpaawn rai nga ai, Saranum Grace hpe san yu ai shaloi,
"Ya gaw anhte shawng ningnan hku nna Nu num ni ndai lata amu hta kung kyang wa hkra wunkat jaw na. Dai hpang jak rung hkan na order ni hpe matut mahkai tam la nna lit la chywi na. Anhte nan mung gyin shalat galaw shapraw na. Anhte a Nu num ni galaw ai arai ni hpe maigan gat lawk de du hkra dut shabra na myit mada ai. Ndai Malaysia kaw mung nawku hpung ni hte kaga dinghkrai ra ai ni order htet yang manu hkyem sa ai hte lit la galaw ya mat na re." nga nna tsun htai dan wa ai.
Ndai bungli masing gaw kaja wa awng dang wa lu na re ngu kam ai kun? ngu nna bai san yu yang, "Ya ndai Women Project hpe kaga tsinyam hpung ni mung galaw nga ma ai. Yawng gaw Myen mung na sa ai hkrai re majaw idea bung nna galaw shapraw ai kunrai mung nau wa n shai ai hpe mu lu ai. Gat lawk hta shang lu na matu anhte Jinghpaw Nu Num ni gaw lak lai ai nyan, zai ladat shaw nna galaw lu yang gaw teng sha awng dang na re ngu kam ai. Ndai Setapak lawk kaw awng dang ai hpang kaga lawk ni de mung anhte matut galaw sa wa lu na matu yaw shada tawn ga ai." nga nna matut tsun htai dan wa sai.
Lai wa sai May shata a Kanu masat laban nhtoi hta gaw, MKBC nawku hpung kaw nna htet ai hte maren, htingba (hand bag) 100 hpe, langai a manu RM- 13 hte Amyu shayi hpung ni hku nna lit la galaw ya lu sai lam chye lu ai. Matut nna mung jawngma ni a matu jawng labu palawng hpe bai lit la chywi ya na re lam chye lu ai.
Shawng nnan pang hta sharin hkam la ai Nu Num ni kung kyang ai hpang gaw shinggan gat lawk tam nna ta tut bungli galaw sa wa na rai nna, shang lawm ai Nu Num ni mung tinang galaw lu ai kaw na akyu amyat hpe tsa lam shadang hta hkan nna akyu hkam sha lu na re hpe chye lu ai. UNHCR gaw Social Protection Fund (SPF) ngu ai masing hte tsinyam uhpung ni yawng hta tinang lagaw tinang tsap nna rawt jat galu kaba wa na hpe myit mada let garum ai lam rai nga ai.
SPF kaw nna jaw ai ndai arang gumhpraw hpe n shamat ai sha matut nna law htap wa hkra tam shakut nhtawm, tinang tsinyam hpung kata na dinghku ni yak hkak ai lam hpe hparan lu na shanhte myit mada nga ma ai re. Lai wa sai 18-May-2010 ya shani UNHCR kaw na SPF Project a yu reng jep chyoi mugun langai rai nga ai Ms. Katrina mung Setapak ginra hta shawng galaw hpang wa na ndai Amyu Shayi Women Project a tau hkyen lajang ai lam ni hpe sa du masam maram nhtawm, Setapak Nu Num ni hpe mung n-gun jaw ga sa tsun wa sai re.
Ndai Amyu Shayi Women Project sha n-ga KRC a bawngring masing (Development Project) langai rai nga ai Computer Wunkat mung UNHCR a SPF Project kaw na garum shingtau ai hte galaw nga ai re hpe mung chye lu ga ai.
Subscribe to:
Posts (Atom)